Hoog water bij de IJssel

We hebben in de periode te maken met extreem hoge waterstanden. Op het moment van schrijven is het water aan het zakken, maar begin januari wordt er weer een stijging verwacht. Zie dit bericht. Op tweede kerstdag ben ik vroeg op pad gegaan om de hoge waterstanden te fotograferen. Vanaf de Vecht ben ik doorgereden naar de Geldersedijk. Daar vond ik een verhard plekje onderaan de dijk waar ik deze foto’s maakte. Op Google Maps kun je mooi zien wat de normale loop van rivier de IJssel is.

Zicht op Brug Katerveer II.

De Geldersedijk is hoog genoeg. De huizen aan de westkant van de dijk staan veilig.

Een eindje verder kon ik nog een keer een stop maken onderaan de dijk. Mijn plan was om door te rijden naar Zalk, maar dat is op die dag niet gelukt. Het thuisfront had mij nodig. Op de laatste foto zie je aan de horizon de kerktoren van Zalk.

De volgende dag ben ik weer op stap geweest, maar daarover later meer.

Hoog water bij de Vecht

In deze periode hebben we te maken met extreem hoog water. Elf waterschappen hebben opgeschaald. Met name in het oosten zijn extra mensen en middelen ingezet. Zo zijn rond de Regge, Dinkel en Vecht waterstanden gemeten die eens in de tien jaar voorkomen. De waterschappen blijven dag en nacht aan het werk om het water in goede banen te leiden en zo snel mogelijk af te voeren…

Op tweede kerstdag ging ik vroeg op pad om foto’s te maken van het hoge waterpeil. Vanaf de uiterwaarden van het Zwarte Water reed ik door naar de Vecht. In buurtschap Genne kon ik mijn auto parkeren op een verhard gedeelte naast de doorgaande weg.

Het water van de Vecht heeft tot aan de ruimte tot aan de dijk ingenomen. Dat betekent voor deze mensen dat ze voorlopig niet in hun achtertuin kunnen komen.

De overstroming van de Vecht is een zegen voor de natuur. De Vecht heeft kalkrijk water. Tijdens overstromingen stroomt het door de kalkarme en inmiddels sterk verzuurde zandgronden van Oost-Nederland. Het is afkomstig van kalksteenlagen die in het Duitse brongebied in de ondergrond zitten. Bij elke overstroming bleef een klein beetje van het Duitse kalk achter op het voedselarme zand. Dat vormde een uniek milieu, met een hoge soortenrijkdom. De typische natuur van het Vechtdal is van die kleine beetjes kalk afhankelijk. Dat zijn de oeroude ‘koelanden’, stroomdalgraslanden die ‘s zomers paars en roze kleuren van de tijm en steenanjer, aangevuld met blauwe knoop, geel walstro en nog tientallen andere kenmerkende bloemen. Bron is deze site.

Van de Vecht reed ik door de IJssel, wordt vervolgd.

Galloways omringd door water

In deze periode hebben we te maken met extreem hoog water. Elf waterschappen hebben opgeschaald. Met name in het oosten zijn extra mensen en middelen ingezet. Zo zijn rond de Regge, Dinkel en Vecht waterstanden gemeten die eens in de tien jaar voorkomen. De waterschappen blijven dag en nacht aan het werk om het water in goede banen te leiden en zo snel mogelijk af te voeren…

Op tweede kerstdag ging ik al vroeg op pad om foto’s van te maken van het hoge water. Tijdens mijn wandeling over de Gennerdijk zag ik in de verte een bijzonder tafereel.

Op twee stukken hoger gelegen land stond een kudde koeien omringd door water. Aanvankelijk was ik verontwaardigd. Dit leek me niet de bedoeling…

Terwijl ik daar stond te fotograferen kwam de boer aanrijden met voer voor de koeien. Ik raakte men hem in gesprek. Door vragen te stellen kwam ik erachter wat de achtergrond was van wat ik daar zag. Mijn verontwaardiging verdween. Ik had teveel door de ogen van een onwetende burger gekeken…

Deze koeien zijn van het ras Belted Galloway. De Belted Galloway is goed aangepast aan barre klimatologische omstandigheden, heuvelachtig terrein en ruige begrazing op grof gras;  Het is normaal dat het vee de hele winter buiten blijft, ongeacht het weer. Zou je deze koeien op stal zetten dan gaan ze dood door de warmte. De boer zorgt dat ze voldoende eten hebben. De koeien staan en liggen er ontspannen bij. Ze eten, drinken en herkauwen. Dat is voor de boer een teken dat het goed gaat. In deze uiterwaarden is het gebruikelijk dat het hoog water wordt, alleen op dat moment is het extremer.

De kudde omringd door het hoge water geeft veel bekijks. Bijna alle voorbijgangers stoppen om foto’s te maken. Omdat de boer best lang bezig was bij de koeien hield ik het voor gezien en wandelde terug richting de auto. Toen ik mij nog een keer omdraaide zag ik dat enkele koeien het water inliepen. De boer had al verteld dat dat een normaal patroon is van de koeien en dat het geen kwaad kon. Het is daar niet diep en ze kunnen niet meegesleurd worden door stromend water. Na hun verkenningstochtje stapten de Galloways weer in alle rust terug naar hun eiland.

Na bovenstaande gebeurtenis kwam de boer intussen weer mijn kant oprijden. Nadat hij het hek achter zich gesloten had maakten we wederom een praatje. Nu gingen we wat dieper in op het leven als boer. Over gebeurtenissen ‘in het voorhuis en achterhuis’. Over boer versus burger. Over het vergrootglas waaronder een boer ligt.

Uitzonderingen daargelaten, maar ik ga er nog steeds vanuit dat alle boeren goed voor hun dieren zorgen. Terwijl ik die nacht in mijn warme bedje kon blijven liggen zou deze boer nog een paar keer bij zijn kudde gaan kijken.

Hoog water langs de Gennerdijk

In deze periode hebben we te maken met extreem hoog water. Elf waterschappen hebben opgeschaald. Met name in het oosten zijn extra mensen en middelen ingezet. Zo zijn rond de Regge, Dinkel en Vecht waterstanden gemeten die eens in de tien jaar voorkomen. De waterschappen blijven dag en nacht aan het werk om het water in goede banen te leiden en zo snel mogelijk af te voeren. Donderdag 28 december wordt een hoogwaterpiek bij Lobith verwacht van circa 14.70 meter boven NAP. Die verplaatst zich de dagen erna over de rivieren door Nederland heen. Ook de komende dagen wordt nog regen voorspeld. Het hangt er dan van af hoeveel men tussentijds heeft kunnen wegpompen. Men houdt er rekening mee dat de waterpeilen nog wat verder stijgen en dat de rivieren op plaatsen nog breder uitwaaieren.

Op tweede kerstdag ging ik al vroeg op pad om er foto’s van te maken. Na mijn rondgang om en in Gemaal Streukelerzijl reed ik verder over de Gennerdijk. De boten die in de winter op het land zijn gestald gaan bijna weer drijven…

Op de verharding nabij natuurgebied De Brommert parkeerde ik mijn auto en ging te voet verder. Zie Google Maps. Ik was wel blij dat ik tot dusver geen tegenliggers was tegengekomen, want uitwijken is op dit smalle weggetje nu geen optie.

De Brommert is een gebied waar in het voorjaar duizenden kievitsbloemen bloeien. In april 2022 was ik daar voor het eerst en maakte ik deze fotoserie. In de winter vormt dit gebied de uiterwaarden van het Zwarte Water. De overstromingen zijn belangrijk voor het voortbestaan van de kievitsbloem. Zij zorgen voor een natuurlijke bemesting en verspreiding van de zaden.

De Gennerdijk is hoog genoeg. De huizen die aan de oostkant tegen de dijk zijn geplakt staan daar veilig. En ook de schaapjes blijven daar op het droge.

Aan de horizon stond groot materieel opgesteld. Inzoomend concludeerde ik dat dit materiaal voorlopig niet gebruikt kan worden, het is volledig omringd door water.

Wandelend over de Gennerdijk zag ik in de verte een bijzonder tafereel. Dat vroeg om nader onderzoek.

Maar daarover morgen meer…

Gemaal Streukelerzijl en gemaal Galgenrak

In deze periode hebben we te maken met extreem hoog water. Elf waterschappen hebben opgeschaald. Met name in het oosten zijn extra mensen en middelen ingezet. Zo zijn rond de Regge, Dinkel en Vecht waterstanden gemeten die eens in de tien jaar voorkomen. De waterschappen blijven dag en nacht aan het werk om het water in goede banen te leiden en zo snel mogelijk af te voeren. Donderdag 28 december wordt een hoogwaterpiek bij Lobith verwacht van circa 14.70 meter boven NAP. Die verplaatst zich de dagen erna over de rivieren door Nederland heen. Ook de komende dagen wordt nog regen voorspeld. Het hangt er dan van af hoeveel men tussentijds heeft kunnen wegpompen. Men houdt er rekening mee dat de waterpeilen nog wat verder stijgen en dat de rivieren op plaatsen nog breder uitwaaieren.

Op tweede kerstdag ging ik al vroeg op pad om er foto’s van te maken. Vanaf het Zwarte Water reed ik via Hasselt, binnendoor richting de Vecht. Ik kwam door buurtschap Streukel. In Streukel staan twee gemalen naast elkaar. Zie Google Maps. Het gemaal Streukelerzijl van bijna 100 jaar oud springt gelijk in het oog. Het naastgelegen vijzelgemaal Galgenrak wat gebouwd is in 1978 is minder opvallend.

Nadat ik de auto geparkeerd had kwam een werknemer van Waterschap Drents Overijsselse Delta kwam naar mij toe. We maakten een praatje. Hij vertelde meer details over de gemalen, over de capaciteit van de gemalen en over zijn werk. Omdat ik niet alle getallen heb onthouden heb ik hun website geraadpleegd.

Met een totale capaciteit van 1200 kuub per minuut speelt het gemaal een cruciale rol in de waterhuishouding van de achterliggende polders die rond de NAP-nullijn liggen. Voor 1925 was lozing van water uit dit gebied alleen mogelijk bij eb in de Zuiderzee via de voormalige afwateringssluis. 

Naast gemaal Streukelerzijl werd in 1979 een tweede gemaal gebouwd, het vijzelgemaal Galgenrak. Gemaal Galgerak zorgt voor het peilbeheer van de noordelijke polders. Beide gemalen samen zorgen bij hoog buitenwater ook voor de bemaling van de Dedemsvaart. Het water wordt afgevoerd via het Zwarte Water, het Zwarte meer en uiteindelijk geloosd op het IJsselmeer. Bron is deze site.

Ik had al enkele foto’s gemaakt aan de buitenkant en probeerde door het raampje heen een foto te maken van het interieur. Dat was wat lastig omdat de onderste raampjes geblindeerd waren.

Toen de werknemer zag dat ik foto’s nam door de raampjes, nodigde hij ons uit om binnen een kijkje te nemen. Er had zich inmiddels nog een andere belangstellende bij ons aangesloten. Deze unieke kans lieten we ons niet ontgaan. Binnen maakte snel een aantal foto’s. Veel tijd hadden we niet, want de man moest wel weer door met zijn werk.

Oorspronkelijk werden veel gemalen met een dieselmotor aangedreven, maar tegenwoordig wordt dat in veel gevallen met een elektromotor gedaan. Dieselmotoren in een gemaal zijn zeldzaam geworden en naar verwachting binnen 10 jaar allemaal vervangen door een duurzamere variant. Gemaal Streukelerzijl heeft een zogenaamde hybride aandrijving van zowel elektro-, als dieselmotoren. Het gemaal is daarmee een heel vroeg voorbeeld van een poldergemaal dat door een combinatie van dieselmotoren en elektromotoren werd aangedreven. De dieselmotor in gemaal Streukelerzijl is nog steeds inzetbaar. Daarmee is het gemaal een belangrijk onderdeel van cultuur historisch watererfgoed. Tevens is het een gemeentelijk monument. 

Morgen rijden we verder over de Gennerdijk...

Hoog water bij rivier het Zwarte Water

We hebben in deze periode te maken met extreem hoog water. Vanochtend ben ik vroeg op pad te gaan om daar een fotoserie van te maken. In Giethoorn maakte ik kort voor zonsopkomst de eerste foto.

Vanaf Giethoorn reed ik door naar Zwartsluis. Nabij Gemaal Kostverlorenzijl stopte ik naast de N331 om foto’s te maken van de uiterwaarden van rivier het Zwarte Water. Via deze rivier wordt water afgevoerd vanaf Dedemsvaart kanaal en rivier De Vecht. Op Google Maps zie je hoe de normale situatie is.

Rijkswaterstaat heeft voor de IJssel-vecht delta code oranje afgegeven. Door een combinatie van zeer veel neerslag, grote aanvoer vanuit de rivieren en regio’s en beperkte spuimogelijkheden staan het waterpeil in het IJsselmeergebied aanhoudend hoog. De afvoer van de Vecht bij Ommen is zal vandaag  een piek bereiken van ongeveer 265 m3/s. De afvoer van de IJssel is nu zo ongeveer 970 m3/s en zal naar verwachting oplopen tot ca. 1250 m3/s op 29 december. Daarnaast komt er ook veel water uit de regionale gebieden en polders naar het IJsselmeergebied. Het spuien van overtollig water op de Waddenzee is de komende dagen beperkt mogelijk door het hoge zeewater.

Wordt vervolgd.

De Geelvleugelara’s

We wandelen verder in de Orchideeën Hoeve. Ik sla daarbij wel stukjes over, niet alle foto’s vind ik weblogwaardig. Dit kunstwerk te midden van de enorme bananenplanten wil ik jullie niet onthouden. Ik heb niet kunnen achterhalen wie dit kleurrijke kunstwerk heeft gemaakt.

Ik kwam uit bij een klein restaurantje. Naast deze pleisterplek zijn de Geelvleugelara’s gehuisvest Ik had even een dilemma of ik eerst voor de warme chocolademelk met slagroom zou gaan of dat ik eerst de ara’s zou fotograferen. 😉

Het werd eerst de fotosessie en dan de versnapering. Een van de ara’s hield mij goed in de gaten.

Terwijl ik een foto maakte kreeg ik een diepe buiging…

Wordt vervolgd.

Kleurrijke Lori’s in de Orchideeën Hoeve

Vandaag wandelen we verder in de Orchideeën Hoeve in Luttelgeest.

Een leuke bezienswaardigheid is de volière met Lori’s. Voordat je de volière van de Lori’s betreedt kun je een cupje met nectar kopen. De mensen die nog niet eerder in bij de Lori’s zijn geweest hebben geen idee wat hen te wachten staat. Zodra er iemand met een cupje binnenkomt wordt degene direct belaagd.

Aan de gezichten valt af te lezen dat men het soms nog wel wat eng vindt. De Lori’s produceren een schel geluid. Dat komt wel binnen, zeker als ze op iemands schouder zitten.

In de volière hangen ook bakjes met nectar, daar wordt ook volop van gesmikkeld.

De ouder dacht iets leuks te doen door een cupje nectar te kopen. Maar het jongetje vond die vogels die op hem kwamen zitten doodeng.

Ze loste het op door de cupjes op de grond te zetten. Dat was beter.

Ik vind het een feest om naar die kleuren te kijken. Ze worden ook wel vliegende regenbogen genoemd.

Dit tafereeltje vond ik zo mooi…

Ringmus

Naast de vele huismussen die onze voedertafel bezoeken is er dagelijks één ringmus aanwezig. De ringmus lijkt veel op de huismus maar heeft een roodbruine kop, lichte wangen met donkere wangvlek en een klein zwart befje. Zijn naam dankt het aan de witte bijna doorlopende nekrand. De rug en vleugels zijn bruin van kleur, met een witte vleugelstreep. Het mannetje en het vrouwtje hebben hetzelfde uiterlijk.

Zowel de huismussen als ook de ringmussen zijn fors in aantal afgenomen. Bij de ringmus is deze afname nog dramatischer dan bij de huismus. Voor beide soorten geldt dat veranderingen in de landbouw en de inrichting van steden en dorpen, leidend tot voedselgebrek, grotendeels verantwoordelijk zijn voor de geconstateerde ontwikkeling. Andere factoren die wel genoemd worden, zoals toegenomen predatie door Sperwers of klimaatverandering, spelen geen doorslaggevende rol. Bron: de site van Nature Today.

De ringmus is met 12.5 – 14 cm een paar centimeter kleiner dan de huismus.

Als afsluitende foto, een ringmus in vlucht.