Voor 1942

2024

Tijdbalk, bron is deze site.

Een paar weken geleden ging ik samen met fotomaatje Jan naar Urk. Nadat we onze inkopen hadden gedaan bij Camera.nu zijn we naar het IJsselmeer gereden. Na het nuttigen van de lunch maakte we daar een kleine rondwandeling.

Urk, een historisch vissersdorp gelegen in de provincie Flevoland, heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de Middeleeuwen. Ooit was Urk een eiland, omgeven door de Zuiderzee. Deze geografische isolatie droeg bij aan de unieke cultuur en hechte gemeenschap die Urk kenmerkten. Als een gemeenschap die leefde van de visserij, was Urk volledig afhankelijk van de zee voor haar bestaan. Deze afhankelijkheid van de zee versterkte de onderlinge band tussen de bewoners, die elkaar steunden in voor- en tegenspoed.

Hun geïsoleerde ligging en traditionele manier van leven maakten hen tot een buitenbeentje in de Nederlandse samenleving. Ze werden soms gezien als eigenzinnig en ze werden achtergesteld. Hun sterke religieuze overtuiging werd niet altijd begrepen door buitenstaanders. Desondanks hield de gemeenschap van Urk vast aan haar tradities en waarden en slaagde erin haar unieke identiteit te behouden. De hechte banden binnen de gemeenschap zorgen voor solidariteit en saamhorigheid, ook in de moeilijkste tijden.

Met de inpoldering van de Zuiderzee in de 20e eeuw verloor Urk zijn status als eiland, maar de geest van de gemeenschap bleef onveranderd. Vandaag de dag blijft Urk een trotse gemeenschap met een rijke maritieme geschiedenis en een sterke band met de zee. Hoewel de tijden zijn veranderd en de visserij-industrie is geëvolueerd, blijft Urk een symbool van veerkracht, doorzettingsvermogen en gemeenschapszin. Daarbij houdt men sterk vast aan een grote mate van vrijheid…

Zoals de vuurtoren eeuwenlang een baken was voor de vissers op zee zo is het geloof een baken voor de Urkers. Op zondagen verzamelen de inwoners zich in de kerken, waar gebeden en lofzangen de lucht vullen. Daar waar de banden tussen buren, vrienden en familie worden versterkt. Ik luister graag naar de zang van een Urker mannenkoor, waarbij ik uit volle borst mee zing met een van mijn lievelingsliederen.

Maar het gaat verder dan alleen de zondagse eredienst. Urk is doordrongen van een cultuur van zorgzaamheid en medeleven. Of het nu gaat om vreugdevolle momenten zoals geboortes en huwelijken, of om moeilijke tijden zoals ziekte of verlies, de gemeenschap staat altijd klaar om elkaar te steunen en te helpen. Van het brengen van maaltijden tot het bieden van een luisterend oor. De Urkers tonen een onvoorwaardelijke solidariteit die diep geworteld is in hun geloof en tradities.

We hadden onze auto geparkeerd bij het Vissersmonument. Dit monument werd opgericht ter nagedachtenis aan de omgekomen vissers.

Op de laatste plaquette staan de namen vermeld van twee vissers die met hun kotter zijn vergaan in 2019. Uit onderzoek bleek dat ten minste één van de twee netten van de garnalenkotter was blijven haken aan het wrak van een in de Tweede Wereldoorlog gezonken stoomschip. Bij pogingen van de twee vissers om de netten weer los te krijgen ging het mis. Er kwam te veel gewicht aan één kant te liggen waardoor het schip kapseisde.

Ook in 2020 kapseisde een garnalenkotter. De opvarenden werden op tijd gered. Deze twee gebeurtenissen maken volgens de Onderzoeksraad duidelijk dat het bij dit type schip gevaarlijk kan zijn als het schip ‘asymmetrisch’ is beladen. Daarvan is sprake als aan de ene kant van de kotter wel een vistuig hangt en aan de andere zijde niet. Volgens de onderzoekers was het risico op kapseizen niet onbekend, maar het feit dat dit zo snel kan gebeuren wel. Zie deze site.

De lichamen van de mannen die in 2019 op zee zijn omgekomen zijn gelukkig geborgen. De meeste vissers die met hun schip vergaan, worden nooit meer gevonden. Dat is voor de nabestaanden het ergste scenario…

Allen, dank voor de felicitaties en mooie woorden vanwege mijn zestigste verjaardag! ❤️

Vandaag laat ik de laatste serie zien van de grote zaagbek, de eenden die ik fotografeerde in de Havenkolk in Blokzijl. Aanvankelijk zwommen er alleen maar vrouwtjes. Dat was bijzonder, want een dag eerder waren de mannetjes wel goed vertegenwoordigd. Ik maakte eerst een fotoserie van de vrouwtjes die in de buurt van de sluis foerageerden. De grote zaagbek eet puur dierlijk materiaal. Met zijn smalle spitse snavel richt hij zich voornamelijk op de vangst van vis. Daarvoor duiken ze voortdurend onder water. Ik had zo gehoopt dat er een keer eentje boven zou komen met een visje in de snavel, maar helaas.

Na een tijdje kwamen de mannetjes één voor één aanvliegen en streken neer in de Havenkolk. Het leek erop alsof ze hun heil hadden gezocht buiten Blokzijl. Ik had al eerder geschreven dat ze niet gediend zijn van mensen die te dicht in de buurt komen. Het was ook met 600 mm een uitdaging om ze te fotograferen. Het werd een spelletje. Als ik op de Zuiderkade stond zwommen zij naar de Bierkade en als ik daar naartoe wandelde zwommen zij weer richting de Zuiderkade. Op een bepaald moment had ik geluk. Ik stond op een aanlegsteiger verdekt opgesteld achter het skutsje.

Een mannetje zaagbek was druk met vissen. Hij had mij niet in de gaten en zwom rustig mijn kant uit.

Vandaag heb ik het zesde kruisje erachter gekregen. Volgens de Romeinse telling mogen er niet meer dan drie dezelfde Romeinse cijfers na elkaar komen. Het wordt dus LX.

Dankbaar ben ik dat ik deze leeftijd heb mogen bereiken. Ik voel me gezond en fit. Ik hoop dat er nog heel wat jaren bijkomen. En mocht het anders worden dan wens ik van harte dat er leven aan mijn jaren worden toegevoegd…

De grote zaagbekken waren niet gediend van toenadering van mensen. Als ik te dichtbij kwam gingen ze op de vleugels om vervolgens een eindje verder weer neer te strijken. Ik trok de camera mee met hun vluchtbeweging. Bij onderstaande foto vlogen ze voor de zon langs. Zoveel licht in één keer door de zoeker was wel schrikken. Overigens ook niet ongevaarlijk voor de ogen. Aan onderstaande originele foto heb ik bewust niets gewijzigd qua belichting, zodat het effect zichtbaar blijft.

Dank voor jullie lieve en ondersteunende woorden in mijn vorige bericht. We zitten weer in rustiger vaarwater en dat geeft weer vleugels…

Een grote zaagbek, een vrouwtje in de Havenkolk van Blokzijl.

Ik ben hier de laatste tijd niet zo vaak. Mijn tijd en energie wordt voor een deel in beslag genomen door mantelzorgen bij een familielid. Ik ben nu even eerste contactpersoon om een andere naaste te ondersteunen en uit de wind te houden. Dat is de reden dat ik niet veel puf en zin heb om te bloggen.

In de namiddag had ik de grote zaagbek gefotografeerd in de Havenkolk in Blokzijl. Omdat ik toen geen statief bij mij had ging ik de volgende dag weer naar Blokzijl. Behalve de grote zaagbekken was er ook een groepje aalscholvers in de Kolk. Vandaag laat ik de serie van de aalscholvers zien. Het vissen wisselden ze zoals gebruikelijk af met het drogen en het weer op orde brengen van hun verenkleed.

De aalscholver met de lichte buik was een juveniel. Op een bepaald moment wilde deze jonge aalscholver vanaf het remmingwerk op een dukdalf springen. Dat mislukte, de sprong was te groot. Het jong zwom vervolgens naar een lage aanlegsteiger waar het wel lukt om daarop te komen. Moraal van dit verhaal: ‘Leg de lat niet te hoog’…

Toen ik na mijn wandeling door Blokzijl weer terug kwam bij de Havenkolk zag ik in de verte een paar aalscholvers en een groepje eenden zwemmen. Ik had al snel door dat het zaagbekken waren. Op de computer kon ik definitief vaststellen dat het de grote zaagbek was. In de groep waren zowel de mannetjes als ook de vrouwtjes vertegenwoordigd.

Gelukkig had ik ook mijn 150-600 mm zoomlens meegenomen. Helaas stond mijn statief nog thuis en moest ik vanuit de hand fotograferen.

Het was in de namiddag en de zon was al bijna onder. Voor de zoomlens was dit licht minder gunstig. In combinatie met de weerspiegeling van de kademuur en de golfjes gaf dit licht wel een bijzonder effect.

Ik ben op een andere dag nog een keer teruggegaan naar Blokzijl. Gewapend met camera, zoomlens én statief heb ik uren rond de Havenkolk gedwaald. Daarover later meer.

Na mijn wandeling door de straten van Blokzijl was ik weer aangekomen bij de Havenkolk. De mooie gevels die ik al eerder vanaf een afstandje had gefotografeerd wilde ik ook nog van dichtbij op de foto zetten. Tijdens het afdrukken stapte er net een man naar buiten.

Hij liep naar de Havenkolk om een aantal takken op te ruimen die in het water lagen. We raakten aan de praat.

Hij wees mij op de uitzonderlijk hoge waterstand. Een van de aanlegsteigers lag volledig onder water. Alleen de bolders staken nog boven het water uit.

Ik wilde dat wel eens van dichtbij bekijken en stapte de steiger op, de steiger waar een skûtsje en de Penny Lane liggen afgemeerd. Het lijkt er overigens op dat het skûtsje er al jaren ligt. Door Matroos Beek werd ik namelijk getipt over een film van Bert Haanstra uit 1975 die is opgenomen in Blokzijl. ‘Dokter Pulder strooit papaver’. Toen ik die film bekeek zag ik dat het skûtsje er toen ook al lag.

Op het verste punt van een hoger gelegen steiger ben ik op het trappetje gaan zitten en heb ik enkele foto´s gemaakt van de ondergelopen steiger.

Tijdens mijn wandeling door Blokzijl kwam ik uit bij Kaatje bij de Sluis. Dit restaurant is al ruim 49 jaar een begrip in Blokzijl en ver daarbuiten.

Het gerenommeerde restaurant dankt zijn naam aan Kaatje. Kaatje werd volgens de overlevering in 1672 Blokzijl geboren. Haar moeder was Brecht Jansdochter, een koopmansweduwe afkomstig uit Amsterdam die in Blokzijl een eigen herberg, In den Gouden Walvisch runde. Na de dood van haar moeder verplaatste Kaatje in 1707 de herberg naar de nieuwe sluis van Blokzijl. Ze maakte er al snel naam. Kaatje deed onder meer zaken met kooplieden van de Verenigde Oostindische Compagnie en had in haar herberg mede daardoor de beschikking over allerlei buitenlandse kruiden en vruchten. Kaatje maakte naar verluidt de lekkerste gerechten. Haar recepten hield ze echter geheim. Op deze site kun je lezen dat Kaatje triest aan haar einde is gekomen. Het standbeeld van Kaatje is versierd met een fleurig sjaaltje.

Nabij Kaatje bij de Sluis bevindt zich een flessenhals en dan in figuurlijke zin. Restaurant Kaatje bij de Sluis, restaurant het Mauritshuis en meerdere winkels zijn gelegen aan de Brouwerstraat. Alle doorgaande verkeer in Blokzijl moet door deze nauwe straat. Het is een kwestie van ‘wie het eerst komt, wie het eerst maalt’. Het is voor voetgangers en fietsers niet te doen om deze route te nemen. Velen pakken dan ook de omweg over de Wortelmarkt en de Havenkolk.

Er wordt al jaren gesproken over een rondweg om Blokzijl om zo de nauwe Brouwerstraat te ontlasten. Tot een oplossing is het nog steeds niet gekomen. Geld speelt zoals altijd de grootste rol. Op deze site staat een foto van een kaart waarop twee opties zijn ingetekend. De kosten van een ontsluitingsweg in Blokzijl bedragen zo’n 5 miljoen euro. Bron is de site van Stentor.