Hoogwatervluchtplaats voor trekvogels

In oktober is de vogeltrek in volle gang. Dit is een periode waarin miljoenen vogels, zowel trekvogels als doortrekkers, migreren naar hun overwinteringsgebieden in het zuiden. Ze trekken naar het zuiden omdat de warmere klimaten in deze gebieden hen voldoende voedsel, gunstigere temperaturen en betere overlevingskansen bieden gedurende de wintermaanden. Dit stelt hen in staat om energie te besparen, predatie te vermijden en het volgende jaar weer succesvol naar het noorden te trekken om te broeden. Nederland is op zijn beurt weer gastland voor miljoenen wintergasten die in het hoge noorden broeden.

Het Waddengebied is van uitzonderlijk belang voor de vogeltrek vanwege de enorme hoeveelheden voedsel die het biedt. Door het getij wisselen er dagelijks stukken land af tussen droog en nat, wat ideale omstandigheden creëert voor een rijke variëteit aan bodemorganismen zoals wormen, slakken en schaaldieren. Deze organismen vormen de voornaamste voedselbron voor vogels. Trekvogels kunnen in korte tijd hun energievoorraden aanvullen om hun lange reis te vervolgen.

Om de duizenden trekvogels te zien en te fotograferen ging ik naar het buitendijks gebied bij Paesens-Moddergat. Nadat ik eerst de westelijke strekdam had genomen wandelde ik even later over de oostelijke strekdam. Google Maps. Op die dag hadden we goed zicht en reikte mijn blik tot aan Schiermonnikoog met de rode en witte vuurtoren als bakens aan de horizon.

De weidsheid van het Wad gaf mij een gevoel van oneindigheid en een ervaring van immense ruimte en stilte. Met de telefoon maakte ik een kort filmpje.

Voorbij de bocht bevond zich de hoogwatervluchtplaats. Tijdens hoogwater, wanneer de zandbanken en slikken van de Waddenzee onder water staan, verzamelen duizenden trekvogels zich op dergelijke plaatsen. Deze hoger gelegen plekken blijven droog tijdens vloed en bieden de vogels een veilige plek om uit te rusten en te wachten tot het water weer zakt. Op de linker foto is aan de horizon de veerhaven van Schiermonnikoog te zien.

Aan de overkant van de strekdam ver bij mij en de telelens vandaan stonden 5 zilverreigers, het was de zeldzamere kleine zilverreiger.

Na een periode van optimaal genieten van het uitzicht over het onmetelijke Wad, koos ik ervoor om via een alternatieve route terug te keren. Ik stak de brug over en wandelde door een schilderachtig landschap wat gedomineerd werd door uitgebloeide zulte oftewel zeeaster. Tussen de planten buitelde een groepje rietgorzen. Het kunnen vogels zijn die hier hebben gebroed en nog wat blijven rondhangen. Het zou ook groepje doortrekkers kunnen zijn vanuit Scandinavië naar het zuiden. In het winterseizoen leeft de rietgors van zaden, ze zijn dan te vinden op zadenrijke velden zoals akkers, ruigten en braakliggende gronden. Op de foto zit een vrouwtje rietgors te midden van de pluisjes van de zulte.

Na een fikse rondwandeling kwam ik weer aan bij het punt waar ik eerder de zeekraal in herfstkleuren had gefotografeerd. Het rood, groen, geel en blauw creëren een mooie gelaagdheid waarmee de diversiteit en schoonheid van het landschap wordt benadrukt.

Via de oostelijke strekdam liep ik naar de Waddendijk. De Waddendijk omarmt hier de tweelingdorpen Paesens-Moddergat alsof het wil zeggen… ik bescherm je tegen het hoge water, door mij ben je veilig.

Zeekraal in herfsttooi

In dit bericht schreef ik over mijn missie aan het Wad vanwege de vogeltrek in oktober. Na een eindje wandelen op de oostelijke strekdam bij Paesens-Moddergat zag ik een donkerrode rand in het landschap. Bij nadere bestudering zag ik dat het zeekraal was.

Iets verderop stond in het water zeekraal in diverse kleuren. Ik had mij tot dat moment niet gerealiseerd dat ook zeekraal verkleurt in de herfst.

Ik vond het een mooi gezicht. Zie ook deze site.

Aan het Wad bij Peazemerlannen

In oktober is de vogeltrek in volle gang. Dit is een periode waarin miljoenen vogels, zowel trekvogels als doortrekkers, migreren naar hun overwinteringsgebieden in het zuiden. Ze trekken naar het zuiden omdat de warmere klimaten in deze gebieden hen voldoende voedsel, gunstigere temperaturen en betere overlevingskansen bieden gedurende de wintermaanden. Dit stelt hen in staat om energie te besparen, predatie te vermijden en het volgende jaar weer succesvol naar het noorden te trekken om te broeden. Nederland is op zijn beurt weer gastland voor miljoenen wintergasten die in het hoge noorden broeden.

Het Waddengebied is van uitzonderlijk belang voor de vogeltrek vanwege de enorme hoeveelheden voedsel die het biedt. Door het getij wisselen er dagelijks stukken land af tussen droog en nat, wat ideale omstandigheden creëert voor een rijke variëteit aan bodemorganismen zoals wormen, slakken en schaaldieren. Deze organismen vormen de voornaamste voedselbron voor vogels. Trekvogels kunnen in korte tijd hun energievoorraden aanvullen om hun lange reis te vervolgen.

Voor mij een reden om op een mooie dag een kijkje te gaan nemen aan het Wad. Ik reed vorige week zaterdag naar Paesens-Moddergat en wandelde over de dijk naar Peazemerlannen. Zie Google Maps.

Voor mijn wandeling koos ik voor de westelijke strekdam. Er waren meerdere fotografen die hetzelfde plan hadden opgevat. Ook mensen, veelal met een hond, genoten van het prachtige weer.

Op het slik foerageerde een graspieper. Vanaf grote afstand legde ik dit vogeltje vast. Al snel vloog het op omdat er mensen met een hond langs wandelden. Dat gaf mij een gelegenheid om de pieper in vlucht te fotograferen.

De patronen van de opgedroogde klei op het Wad zijn een resultaat van de unieke dynamiek van getijdengebieden waarbij de zeebodem periodiek blootgesteld wordt aan water en lucht. Deze patronen doen me altijd denken aan het verweerde gezicht van iemand op hoge leeftijd.

Een eindje verder had een zilvermeeuw een krabbetje gevangen. De meeuw sloeg het krabbetje op de stenen om het schild te breken.

Maar al met al had ik nog geen grote groepen trekvogels gezien. Op de andere strekdam parallel aan mij stond een groepje fotografen. Ik concludeerde dat ik de verkeerde strekdam had gekozen. Ik liep weer terug richting de Waddendijk en nam vervolgens de oostelijke strekdam. Zie Google Maps.

Wordt vervolgd.

Poollicht op 10 oktober

Vanmiddag kreeg ik een mail dat er vanavond kans was om poollicht te zien. Ook via de Aurora-app kwamen er een aantal meldingen binnen. Gelukkig was het onbewolkt. Iets na achten gingen we na buiten en maakte ik de eerste foto.

Onze dochter en schoonzoon hadden bij ons gegeten en met z’n vieren hebben we buiten gestaan en genoten van het mooie spektakel. Met het blote oog was het enigszins te zien, maar op de schermpjes van de telefoon en camera nog veel beter. Dochterlief maakte onderstaande foto met haar iPhone.

Vroeger kende bijna niemand het bestaan van poollicht, maar met de komst van social media is dat flink veranderd. Ook vanavond verscheen de ene na de andere foto van dit fenomeen op social media.

De bewolking nam toe en de kleuren waren daardoor minder goed te zien. Dat was voor ons het tijdstip om naar binnen te gaan. Wij hadden de buit weer binnen…

In de veerhaven van Holwerd

Tijdens de vakantie in het noorden van Fryslân heb ik ook een tijdje doorgebracht in de veerhaven van Holwerd. Vanaf daar vertrekt de veerboot naar Ameland. De snelboot vanaf Ameland kwam aangevaren. Op dat moment kwam er vanaf de andere kant een kotter die aanlegde aan de steiger.

Ik heb daar meteen dankbaar gebruik van gemaakt om er wat foto’s van te maken. Een oma en kleindochter kwamen aangewandeld en om ging van alles uitleggen over de kotter. De kleindochter toonde maar weinig interesse in deze uitleg. Ik vroeg mij af of oma vroeger zelf op een kotter heeft gevaren of dat ze juffrouw is geweest… 😉

De veerboot vanaf Ameland was in aantocht. In de zomer is Ameland een drukbezocht Waddeneiland. Dit eiland is vooral in trek bij Duitsers zo heb ik mij laten vertellen. Ook op deze dag ging er een lange stoet vanaf de veerboot en er weer op. Nog een laatste foto van de WL 28 en daarna vervolgde ik mijn weg.

Open dag van ASTRON, JIVE en NOVA in Dwingeloo

Op zondag 6 oktober was ik naar de Open Dag van ASTRON, JIVE en NOVA in Dwingeloo. Zoals de meesten van jullie wel weten heb ik heel wat uurtjes rondgezworven in het Dwingelderveld en ook meermalen de enorme radiotelescoop gefotografeerd. Het leek me interessant om er nu een kijkje te nemen op de Open Dag. De auto parkeerde ik op de aangegeven parkeerplaats en wandelde naar de locatie en dat was beslist geen straf, want het is daar zo mooi.

ASTRON is het Nederlands Instituut voor Radioastronomie, ASTRON is onderdeel van de institutenorganisatie van NWO. Hun missie is om ontdekkingen in de radioastronomie te laten gebeuren. Ze doen dit door nieuwe en innovatieve technologieën te ontwikkelen, radioastronomische faciliteiten van wereldklasse te exploiteren en fundamenteel astronomisch onderzoek te doen. Zie deze site. Omdat ik een half uur te vroeg was ging ik eerst naar de radiotelescoop.

Op internet vond ik een interessant filmpje over ASTRON.

Daarna wandelde ik, met toestemming, binnendoor over het terrein naar de hoofdingang. Ik vind het een prachtige plek om te werken zo midden in de natuur.

Bij de receptie kon ik kiezen uit meerdere rondleidingen. Uiteraard koos ik voor de radiotelescoop. Ik kon direct weer terugwandelen, want ik zat in de eerste groep. Vrijwilligers vertelden o.a. over de uitbarstingen op de zon, de werking van zwarte gaten en ze lieten de pulsar horen van een dode ster.

Terwijl wij binnen waren draaide de radiotelescoop om zijn as. Ik heb daar met de telefoon een kort filmpje van gemaakt. Behalve dat de telescoop 360 graden kan draaien kan het scherm ook kantelen. Zo kan het gehele universum worden afgespeurd.

Na het bezoek en de uitleg bij de radiotelescoop wandelde ik terug naar het hoofdgebouw. Daar ging ik eerst kijken bij JIVE. JIVE ( Joint Institute for VLBI ERIC) is opgericht in 1993. Het instituut koppelt de radiotelescopen in diverse landen, zodat één grote telescoop ontstaat. Vroeger stuurden de telescopen hun gegevens op losse harde schijven per post naar Dwingeloo. Tegenwoordig stromen de meeste gegevens direct van de telescopen via glasvezelverbindingen naar de supercomputer van JIVE. Daardoor kunnen sterrenkundigen veel beter plotselinge, kortdurende gebeurtenissen bestuderen zoals supernova-explosies en gammaflitsen. Zie deze site.

De NOVA Optical Infrared Astronomical Instrumentation Group ontwikkelt systemen en subsystemen voor de meest geavanceerde optische en infraroodtelescopen ter wereld en in de ruimte. Dit omvat alle ontwikkelingsfasen: van het genereren van nieuwe ideeën en technologieën tot het gebruik van de nieuwste normen in ontwerp en productie, en het garanderen van topkwaliteit door rigoureuze integratie en testen. Zie deze site.

De computergestuurde freesmachines oogsten veel bewondering. Vooral de 5-assige freesmachine is een prachtig voorbeeld van technisch vernuft. De enige medewerker bij NOVA die deze machine kan bedienen heeft het aluminium kunstwerk gemaakt wat op de werkbank stond. Hij heeft overigens wel zelf alle gegevens ingevoerd voordat de freesmachine zijn werk kon doen.

ASTRON werkt evenals andere bedrijven in Europa mee aan de bouw van onderdelen voor de Extremely Large Telescope (ELT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO). De ELT van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) is een revolutionaire aardse telescoop met een hoofdspiegel van 39 meter. Het wordt de grootste telescoop ter wereld voor zichtbaar en infrarood licht. ‘s werelds grootste oog op de hemel. Zie deze site.

Na een zeer interessante middag wandelde ik weer terug naar de auto. Een ritje met de pendelbus met lange wachtrijen liet ik over aan de mensen die slechter ter been zijn. In het pittoreske Lhee waar ASTRON is gevestigd maakte ik als laatste een foto van een authentiek uitziend huis.

Hildo Kropmuseum

Toen mijn man, onze zoon en ik een bezoek brachten aan Villa Rams Woerthe hebben we ook een rondgang gemaakt in het Hildo Kropmuseum.

Hildebrand Lucien (Hildo) Krop werd geboren op 26 februari 1884 in het Overijsselse Steenwijk. Een bronzen plaquette uit 2000 aan zijn geboortehuis in de Oosterstraat 11, gemaakt door de beeldhouwer Jan Krikke, herinnert hieraan. Hildo groeide op in een banketbakkersgezin. Hoewel Hildo goed kon leren, zat hij niet graag op school. Het leek daarom voor de hand liggend dat hij werd voorbereid om de bakkerij van zijn vader over te nemen. Hoe het is gelopen dat hij van een goed opgeleide banketbakker een beroemde beeldhouwer werd kun je lezen op deze pagina.

In het Digitaal Kenniscentrum wordt aan de hand van ruim 4300 foto’s en beschrijvingen op meer dan 500 pagina’s een zo volledig mogelijk beeld gegeven van de beeldhouwwerken, de monumenten, de gedenktekens, toneelmaskers en het vrije werk van Hildo Krop.

Op 21 februari 1956 werd Krop eindelijk officieel ‘Stadsbeeldhouwer van Amsterdam’. Bij deze eretitel werd hij tevens benoemd tot adviseur van Publieke werken voor de beeldhouwkunst. Ook kreeg hij de opdracht van de gemeente een monument te ontwerpen voor de architect H.P. Berlage, dat geplaatst zou worden op het Victorieplein. Dit was een eervolle, maar zware opdracht voor de 72-jarige Krop, omdat het beeld en sokkel naar zijn mening in natuursteen uitgevoerd moest worden. Van de mogelijkheid het in brons uit te voeren, een suggestie van zijn bezorgde vrouw, wilde Krop niets weten. Het zou tien jaar duren voordat het beeld onthult zou worden. Onze zoon die woont en werkt in Amsterdam zal na het bezoek aan dit museum bewuster gaan kijken naar de kunstwerken van Krop in de hoofdstad.

Na de Tweede Wereldoorlog ontstond er een golf van opdrachten voor verzets- en herdenkingsmonumenten. Een van de eerste monumenten, die Krop ontwierp, was dat voor de Nieuw Ooster (begraafplaats in Amsterdam-Watergraafsmeer) ter nagedachtenis van de achttien mannen die waren terecht gesteld na de Februaristaking in 1941. Ook ontwierp hij herdenkingsmonumenten o.a. aan de Marnixstraat in Amsterdam, Steenwijk, Kampen en Den Haag. Dit monument staat in de voortuin van Villa Rams Woerthe.

Ook Steenwijk heeft een gevelsteen van de hand van Hildo Krop. Tijdens mijn middelbare schooltijd ben ik er ontelbare keren langs gelopen maar ik heb het nog nooit bewust gezien. We werden op deze gevelsteen gewezen door de gids in het museum. Zie Google Maps.

In 1920 werd in Steenwijk een nieuw postkantoor gebouwd. Krop kreeg de opdracht een gevelversiering voor het nieuwe pand te ontwerpen. In heldere kleuren en vormen laat Krop de verschillende elementen van het postbedrijf zien. Het geheel verbeeldt het gekroonde wapen van Nederland, gedragen door twee leeuwen. De leeuwen worden geflankeerd door twee stoere postmannen, de linker man met de posthoorn en een boot (post over zee), de rechter met een postduif en een trein (post over land). Deze keramische gevelsteen werd vervaardigd door de Eerste Steenwijker Kunst Aardewerkfabriek, de ESKAF. Het kunstwerk werd aangebracht boven de hoofdingang van het gebouw. Hoewel de posterijen dit pand al geruime tijd verlaten heeft, is het gevelreliëf nog altijd aanwezig. Bron is deze pagina.

Hildo Krop bleef werken tot het einde, ook al mocht hij dat vanaf zijn 75ste eigenlijk niet meer van zijn huisarts. Hildo Krop stierf in het harnas. Op 20 augustus 1970 overleed hij in zijn atelier aan de Plantage Muidergracht aan een hartaanval.

Fietstocht met vele pontjes in de Alde Feanen

Tijdens onze vakantie maakten we een fietstocht in Nationaal park de Alde Feanen. Ik ben daar al heel vaak geweest samen met mijn fotomaatje, maar het gebied doorkruisen op de fiets dat was nieuw voor mij. Van tevoren had ik een knooppuntenroute uitgestippeld waarbij we zijn gestart in Warten. Van Warten fietsten we naar Grou. In de haven van Grou moesten we een oversteek maken met een pontje. De pontbaas, een vrijwilliger vertelde ons dat we beter eerst konden gaan lunchen in het centrum voordat we met het pontje gingen overvaren. De betaalde pontbaas van de volgende pont had namelijk een uur lunchpauze en op die plek was voor de toerist geen leuke gelegenheid om te lunchen.

We volgden het advies van deze vriendelijke pontbaas op en wandelden langs de Sint Piterkerk en de Sint Piter Pastorie naar een restaurant in het centrum.

Een uurtje later keerden we terug naar de pont in de haven van Grou. Na deze oversteek en een korte fietstocht arriveerden we bij de volgende pont die ons over een groot water bracht. Aan de andere kant van dit kanaal kwamen we aan in de Alde Feanen.

Na een prachtige fietstocht kwamen we aan bij pont De Snoekcbaers. Daar was nog even een spannend moment omdat een zeilboot vlak voor de pont laveerde. Volgens de regels had de zeilboot wel voorrang, maar de pontbaas vond dat de kapitein in deze nauwe doorgang zijn hulpmotor had moeten gebruiken in plaats van te laveren.

We fietsten via Hegewarren naar de Hooidamsbrug. Vanaf daar fietsten we over het fietspad door de prachtige natuur naar Earnewâld. In Earnewâld bracht een pont ons naar de overkant.

Van Earnewâld fietsten we over het Smidspaed naar onze laatste pont van die dag. Bij pont De Oerhaal was het druk en moesten we een beurt wachten. Tijdens het wachten maakte ik een foto van ‘Jenny’ en mogelijk van Jenny die fier op de plecht zat.

De tocht met deze pont bracht ons over het Prinses Margrietkanaal. Onderweg maakte ik een foto van een zeilboot in tegenlicht en van een bungalowboot.

In de haven van Warten werden we door de pontbaas gewezen op de eerste boot van zeezeiler Henk de Velde. Ik heb dit overigens niet terug kunnen vinden op internet…

Rondje Weerribben

Vrijdag j.l. was het wederom prachtig weer. Ik besloot een rondje Weerribben te pakken. Mijn eerste stop was bij een buizerd op een lantaarnpaal.

Even later parkeerde ik de auto bij de Meenthebrug en wandelde naar de observatiewand. Deze is een tijdje gesloten geweest en ik was wel benieuwd wat er was veranderd. Aan het begin van het wandel-fietspad stond een nieuw bord.

Het restauratiewerk bestond kennelijk uit het vernieuwen van de toegangsvlonder. Aan de observatiewand zelf zag ik geen veranderingen. Ik was daar helemaal alleen, heerlijk. Een briefje getuigde van een eerlijke vinder. Te ver weg zwommen wilde eenden en was een aalscholver aan het vissen. De zwanen zwommen dichterbij. In de boom aan de overkant van het water zat een gaai. Ik hoorde de hoge piep van een ijsvogel en zag een blauwe flits, maar daar bleef het bij.

Ik reed door naar de Hoogeweg. Bij het huis van mijn achterneef én bij molen de Wicher stopte ik om een foto te maken. Tegenover de molen waren vrijwilligers bezig met het kappen van bomen. Het kappen van bomen rondom de molen is toegestaan vanwege het windrecht.

Terwijl ik een praatje maakte met de vrijwilligers kwam er een kanoër aan gepeddeld. Toen ik hem op de foto zette wisselden we een paar woorden en op zijn verzoek was dat in het Duits.

Daarna vervolgde ik mijn weg en reed via een omweg weer terug naar huis. Mijn laatste stop was aan de rand van ons dorp, daar landde een buizerd in de boom. Deze keer was het een lichtgekleurde buizerd.