Tapuit, kneu, fazanten en bruine kiekendief

Tijdens ons verblijf op Texel maakte ik een wandeling door De Tuintjes, een prachtig duingebied in het noorden van het eiland. Hoewel ik al sinds mijn zeventiende op Texel kom, heb ik dit gebied pas een paar jaar geleden echt ontdekt. Sindsdien is het een vaste plek geworden voor een wandeling.

Ook deze keer hoopte ik er de tapuit te zien én te fotograferen. Het gaat helaas niet goed met deze karakteristieke vogel in Nederland. De tapuit staat dan ook op de Rode Lijst van Nederlandse broedvogels. Texel is een belangrijk toevluchtsoord: maar liefst 20% van alle broedparen in Nederland bevindt zich op het eiland – en dan vooral in De Tuintjes.

De tapuit broedt bij voorkeur in verlaten konijnenholen en is daarmee sterk afhankelijk van de aanwezigheid van wilde konijnen. Helaas staat die populatie op veel plekken onder druk. Ziektes zoals myxomatose en VHS hebben de afgelopen jaren gezorgd voor een forse afname van het aantal konijnen. Inmiddels staat ook het konijn op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten in Nederland. Daar komt bij dat vergrassing en verruiging van de duinen leiden tot minder geschikte leefgebieden – zowel voor de konijnen als voor de tapuit. Deze combinatie van factoren maakt dat herstel van beide populaties langzaam en kwetsbaar verloopt.

In gebieden, zoals de Eierlandse duinen – waaronder De Tuintjes – is recent een begin van herstel zichtbaar, wat positief is voor de biodiversiteit en voor soorten als de tapuit, die afhankelijk zijn van open duingebied en konijnenholen. Toch zijn de aantallen nog altijd maar een fractie van de populaties uit de vorige eeuw, toen er in de duinen tienduizenden konijnen voorkwamen.

Op deze site kwam ik onderstaand filmpje tegen, dat mooi laat zien hoe bijzonder dit gebied is – én welke belangrijke rol het speelt voor de tapuit.

De tapuit is in Nederland te zien van maart tot november, met de grootste kans op waarnemingen in mei en september. Dit komt doordat het een echte trekvogel is – en niet zomaar één: de tapuit is waarschijnlijk de verst trekkende zangvogel ter wereld. Na het broedseizoen in Europa vliegt hij naar zijn overwinteringsgebied diep in Afrika. Deze indrukwekkende reis leggen ze grotendeels ’s nachts af. Tijdens de trek kunnen tapuiten wel 300 kilometer non-stop vliegen.

Naast de tapuit kon ik in De Tuintjes ook de volgende vogels fotograferen: een bruine kiekendief, een kneu, een grote stern en een grasmus.

De fazantenpopulatie doet het wel goed op Texel – en dat geldt zeker voor De Tuintjes. Tijdens mijn wandeling zag ik meerdere fazanten rondstruinen, zowel kleurrijke hanen als de meer onopvallende hennen. Tot mijn plezier liepen er ook enkele hennetjes met jongen rond.