Op een middag reed ik langs buurtschap Wetsens toen ik een vlag zag waarop stond dat de kerk in Wetsens geopend was. Ik besloot er een kijkje te nemen. Net zoals vele dorpen in Fryslân is Wetsens gebouwd op een terp. Ooit was dit zelfs de grootste terp van Fryslân. Bovenop de restanten van de terp staat de Sint Vituskerk, een monumentale romaanse kerk gebouwd in de 12e eeuw. Het gebouw is opgetrokken uit tufsteen, waarvan met name de noordmuur nog origineel is. De kerk is gewijd aan Sint Vitus, wat vermoedelijk duidt op Norbertijner invloed in de regio.

Sinds 2016 is de kerk eigendom van de Stichting Alde Fryske Tsjerken en wordt zij beheerd door een lokale vrijwilligerscommissie. De Sint-Vituskerk wordt niet langer wekelijks gebruikt voor erediensten, maar is uitgegroeid tot een culturele ontmoetingsplaats. In de zomer was er een expositie van Margreet Braaksma Loonstra. Zie deze website.

De vrijwilligster die die middag aanwezig was, noemde zichzelf een ‘import’. Ze had het drukke westen achter zich gelaten voor de ruimte en rust van Noord-Fryslân. Het is voor haar belangrijk om iets bij te dragen aan de kleine gemeenschap; op die manier, vertelde ze, wordt het ook makkelijker om nieuwe contacten te leggen en echt deel uit te maken van het dorpsleven.

Het voelde als een voorrecht om in alle rust door de kerk te dwalen. Voordat ik weer naar buiten stapte, besloot ik nog iets bij te dragen aan het behoud van dit bijzondere plekje. In het kleine verkooppunt bij de ingang kocht ik, ter ondersteuning van de kerk, twee flesjes Sint Vitusbier

Na mijn bezoek maakte ik nog een wandeling rond de kerk. Wat direct opviel, was de houten klokkenstoel die tegen de westgevel is geplaatst. De oorspronkelijke zadeldaktoren stortte in 1842 in en werd destijds vervangen door een driehoekig westdak met een aparte houten klokkenstoel.

Weer terug bij mijn vakantieverblijf besloot ik op internet wat meer informatie over de kerk op te zoeken. Tot mijn verrassing las ik dat op het kerkhof van de Sint Vituskerk een bekende Fries begraven ligt: de schrijver Rink van der Velde. Omdat ik toch in de buurt verbleef, ben ik op een later moment nog eens teruggegaan naar Wetsens om het graf van Rink van der Velde te bezoeken.

Rink van der Velde (1932-2001) was dé meest gelezen Friese schrijver in de tweede helft van de twintigste eeuw. In 1959 maakte hij zijn debuut in het Fries met een feuilleton, en sindsdien publiceerde hij meer dan 25 boeken: romans, novellen en misdaadverhalen en bijna altijd in de Friese taal. Zijn werk valt op door een scherpe maatschappijkritiek, een flinke dosis humor, en zijn liefde voor het Friese landschap en de Friese mensen; vaak portretteert hij types die onafhankelijk en eigenzinnig zijn. Lees meer over zijn leven op deze website.