De garnalenvisser en de fotografe

In de zomervakantie wordt garnalenkotter LO.8, genaamd “Trijntje” omgebouwd tot een heus vakantieschip. Alle netten en andere visattributen worden verwijderd en de kotter wordt volgepakt met vakantiespullen. Aan het einde van de zomervakantie komt deze kotter aan de wal bij ´onze camping´. Voor tweede jaar op rij mochten we dit meemaken. We begroetten elkaar dan ook als oude bekenden. Een kotter die aanlegt voor de wal van een camping trekt veel bekijks.

Deze garnalenkotter is eigendom van Leo Visser uit Paesens. De kotter is in 1995 gebouwd. De lengte van het schip is 20,06 meter, met een breedte van 6,50 meter en een diepgang van 1,42 meter. In 1997 is het schip verlengd tot 22,06 meter. In 2000 werd Leo de eigenaar. Het schip is voornamelijk ingezet voor garnalenvisserij en is onderdeel van een vloot die sterk verbonden is met de familie Visser, al generaties lang actief in de visserij in de regio Paesens-Moddergat en Lauwersoog

Een van de hondjes van Leo keek nieuwsgierig naar alle drukte op de wal. Ik zoomde in op Leo’s teennagels: vrolijk gelakt in twee kleuren. Leo heeft alleen maar kleindochters, en hij vindt het helemaal prima als zij zich op zijn tenen uitleven met nagellak.

Leo tipte me dat er ’s avonds een fotografe zou langskomen om een fotoserie te maken voor een artikel in de plaatselijke krant. Dat was voor mij natuurlijk een mooie kans om die fotosessie op mijn beurt vast te leggen. Leo mocht daarbij laten zien hoe hij een visnet repareert, een stukje vakmanschap, met een vleugje show voor de camera.

De fotografe maakte ook nog allerlei actiefoto’s: Leo achter het roer, bezig aan dek, en druk in de weer met touwen. Tot slot was het tijd voor de portretfoto’s.

Nadat de drukte rond de ´Trijntje´ was weggeëbd en de familie genoot van een gezellige barbecue aan wal, maakte ik nog een paar foto’s van de kotter in het zachte avondlicht. Het schip lag er rustig bij, alsof het zelf ook even vakantie had.

Burgumer Mar

Op internet las ik dat het uitkijkpunt aan het Burgumer Mar tot een van de mooiste uitstapjes van Noord-Friesland behoort. Dat maakte me nieuwsgierig, dus besloot ik er een kijkje te nemen.

Ik parkeerde mijn auto bij een enorm kunstwerk in de buurt van de Engie-energiecentrale. Op internet las ik dat het kunstwerk Heilige Grond heet en is gemaakt door kunstenaar Jaap van der Meij (1923–1999). Op de website van RTV NOF kun je er alles over lezen. Terwijl ik foto’s maakte van het kunstwerk, deed de stijl me denken aan een beeldhouwwerk in Dokkum. ´s Avonds zocht ik het op en mijn vermoeden bleek te kloppen: in Dokkum staat de Drie Figuren. Dit is het laatste kunstwerk dat Van der Meij heeft gemaakt.

Vanaf de parkeerplaats bij het kunstwerk is het ongeveer één kilometer lopen naar de uitkijktoren aan het Burgumer Mar (zie Google Maps). Het is een mooie wandeling door een open landschap.

Het Burgumer Mar (in het Nederlands: Bergumermeer) heeft een oppervlakte van ongeveer 360 hectare en behoort tot de noordelijkste meren van Friesland. Door het meer loopt het Prinses Margrietkanaal, dat het in een noordelijk en zuidelijk deel verdeelt en een belangrijke vaarroute vormt voor beroepsvaart. Het meer is ontstaan tijdens de laatste ijstijd en staat bekend als een populair recreatie- en watersportgebied met mogelijkheden voor zeilen, zwemmen, surfen, varen en vissen. 

Wie een kijkje wil nemen in de Engie-centrale en de omgeving vanuit de lucht wil zien, kan ik dit filmpje aanraden.

De zwaarste aardbeving was in Huizinge

Vandaag neem ik jullie nog één keer mee naar het aardbevingsgebied in Groningen, naar een plek waar de littekens van de gaswinning nog steeds zichtbaar en voelbaar zijn.

Op 16 augustus 2012 werd Huizinge opgeschrikt door een aardbeving van 3,6 op de schaal van Richter, de zwaarste ooit veroorzaakt door gaswinning in Nederland. Die beving bleek een echte gamechanger: vanaf dat moment ging het in heel Nederland over de veiligheid van de gaswinning en het welzijn van de Groningers. Het KNMI breidde na Huizinge het meetnetwerk uit, zodat ook kleinere bevingen beter konden worden geregistreerd. De impact was groot: niet alleen in Huizinge, maar ook in dorpen als Loppersum, Zeerijp, Middelstum en Ten Boer trad veel schade op. Zelfs delen van Friesland en Drenthe voelden de trilling.

Toen ik door Huizinge liep, zag ik geen zichtbare schade. Hopelijk is dat een teken dat veel hersteld is. Al weet een ieder dat mentale schade niet metselbaar is…

Ik parkeerde mijn auto net buiten het dorp, met uitzicht op de Johannes de Doperkerk. Via een kerkenpaadje liep ik naar de kerk.

Vroeger liepen er vanuit de omgeving verschillende kerkpaadjes naar de kerk, zodat bewoners uit de omliggende boerderijen op zondag naar de dienst konden gaan. Deze paden waren vaak de kortste route over het land, nog voordat verharde wegen bestonden. In Huizinge zijn een aantal kerkenpaadjes bewaard gebleven. Deze historische routes zijn een levend erfgoed dat nog altijd in gebruik is als wandelpad en toeristische route door een van de oudste cultuurlandschappen van Groningen.

Ook de Johannes de Doperkerk in Huizinge werd beschadigd door de aardbeving van 2012. In 2019 is de kerk uitgebreid gerestaureerd, waarbij onder andere schade aan de muren, gewelven en ramen werd hersteld.

Tot mijn verrassing stond de deur van de kerk uitnodigend open. Er was niemand aanwezig; geen vrijwilliger dit keer, alleen de stilte van het oude gebouw.

Op de website van Nazaten de Vries vond ik het verhaal van deze kerk het mooist verteld. Op die site staat een film van het interieur en exterieur begeleidt door een prachtig orgelspel en zang. van het indrukwekkende lied ‘Als alles duister is’.

Aardbevingsschade in Groningen

De afgelopen tijd heb ik op mijn weblog een aantal prachtige plekjes in de provincie Groningen laten zien en dan vooral in de gemeente Het Hogeland. Toch kennen de meeste mensen Groningen vooral van de aardbevingen die het gevolg zijn van jarenlange gaswinning en de bijbehorende bodemdaling. Tijdens mijn uitstapjes in Het Hogeland kwam ik verschillende boerderijen en huizen tegen die zichtbaar beschadigd zijn door deze aardbevingen.

De jarenlange procedures rondom aardbevingsschade in Groningen vormen een ingewikkeld en langdurig proces. Veel Groningers hebben te maken gehad met trage afhandeling, juridisering van schadeclaims en de emotionele belasting die gepaard gaat met bureaucratie en voortdurende onzekerheid. Tijdens mijn tocht door Het Hogeland zag ik verschillende boerderijen die er opvallend nieuw en verzorgd uitzagen. Mogelijk zijn deze herbouwd na aardbevingsschade, maar helemaal zeker weet ik het niet, want ik heb de bewoners niet gesproken.

In de gemeente Loppersum zijn bijvoorbeeld zo’n vijftig wisselwoningen geplaatst, verspreid over twee locaties. Deze woningen bieden tijdelijk onderdak aan bewoners van huizen die worden versterkt, herbouwd of gesloopt vanwege aardbevingsschade.

De Noordkaap en het oorlogsmonument

Tijdens de zomervakantie in het noorden van ons land reed ik naar de Noordkaap – het noordelijkste puntje van het vaste land van Nederland. Onderweg maakte ik een korte stop bij de Waddendijk om het spel van zon en wolken vast te leggen.

Nadat ik mijn auto had geparkeerd, raakte ik in gesprek met een bewoner uit de omgeving. Hij was net terug van een tocht over het Wad. De man, inmiddels ver in de zeventig en met twee kunstknieën, vertelde dat hij nog bijna dagelijks het Wad opging. Zijn professionele uitrusting verried zijn ervaring en liefde voor het gebied. Ik vond het jammer dat ik te laat was om hem al lopend op het Wad te fotograferen.

Na ons afscheid vervolgde ik mijn weg. Bij het hek las ik op het informatiebord dat de Wellington R3202 hier tijdens de Tweede Wereldoorlog is neergestort. Over de top van de Waddendijk liep ik tussen de schapen naar de markering en het monument.

Als eerste richt ik mijn aandacht op het oorlogsmonument. Het Wellingtonmonument is opgericht ter nagedachtenis aan de voltallige bemanning van de Wellington R3202, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in de Noordzee is neergestort en daar door ontberingen is omgekomen. Persoonlijk vind ik het jammer dat het monument tegenwoordig wordt omgeven door een weinig fraai hekwerk — het haalt iets weg van de serene uitstraling van deze bijzondere plek.

Het noordelijkste punt van het Nederlandse vasteland wordt gemarkeerd door een kunstwerk van René de Boer uit Usquert, getiteld De Hemelpoort (ook wel Poort Kaap Noord genoemd). Deze imposante stalen poort, 2,5 meter hoog, heeft door weer en wind een roestbruine gloed gekregen. Het kunstwerk symboliseert de ontmoeting tussen hemel en aarde en is uitgegroeid tot een herkenningspunt en icoon van de regio. De naam Noordkaap ontstond bij de plaatsing van het kunstwerk in 2002, als knipoog naar het beroemde noordelijke punt in Noorwegen.

Vanaf de Noordkaap heb je een weids uitzicht over de Waddenzee. Hier heersen vooral stilte, wind en leegte. Toen ik afdaalde naar de kustlijn, keken een paar schapen me wat argwanend aan. Even later renden ze me in een drafje voorbij, alsof ze duidelijk wilden maken dat ik te gast was in hun domein.

Vanaf het noordelijkste puntje maakte ik een foto van de Eemshaven. Tot mijn verbazing stonden er opvallend veel auto’s langs de toegangsweg. Toen ik terugwandelde richting mijn auto, kwam ik een groep mensen tegen die Engels spraken. De twee achterste vrouwen, die met elkaar Nederlands spraken, vroeg ik of er iets bijzonders aan de hand was. Zij vertelden dat zij daar samen met nabestaanden waren van de omgekomen bemanningsleden van de Wellington. Deze maand was het precies 85 jaar geleden dat het toestel verongelukte. Ter nagedachtenis legden de nabestaanden een krans bij het inmiddels tien jaar oude monument. Zie ook de website van Oorlogsgravenstichting.

Vanaf dit punt aan de Waddenzee heb je ook uitzicht op het Duitse eiland Borkum. In de verte zag ik een veerboot die koers zette naar het eiland.

Nog één laatste foto van het prachtige uitzicht, en toen werd het tijd om de terugreis naar de camping te aanvaarden.

Vuurgoudhaan in onze tuin!

Een paar dagen geleden maakte ik met mijn camera een rondje door de tuin, op zoek naar tuinvogels. Toen ik in de buurt van de krulhazelaar kwam, zag ik een piepklein vogeltje tussen de takken rondscharrelen. Al snel had ik in de gaten dat het een goudhaan moest zijn. Pas later ontdekte ik met behulp van ObsIdentify dat het zelfs een vuurgoudhaan was! Op de website van Vogelbescherming las ik wat het verschil is tussen deze twee soorten.

Het vogeltje was overigens helemaal niet schuw, toch was het een flinke uitdaging om het goed op de foto te krijgen. Vuurgoudhaantjes blijven zelden langer dan een paar seconden op dezelfde plek zitten. De foto’s zijn dan ook niet van topkwaliteit – voor mij draait het vooral om de waarneming. Ik was verrukt dat we dit bijzondere vogeltje in onze eigen tuin mochten begroeten!

Wandeling bij het Wad bij Paesens-Moddergat

In de zomervakantie maakten mijn man en ik een wandeling bij het Wad, nabij Paessens-Moddergat. We parkeerden onze auto vlakbij een lieflijk huisje dat als het ware tegen de Waddendijk aan lijkt geplakt.

We liepen langs de plek waar de wadlooptochten beginnen. Grappig om al die wadloopschoenen bij elkaar te zien – klaar voor een tocht door het slik van het Wad.

Eenmaal buitendijks kozen we voor een wandeling over de korte pier. Iedere keer opnieuw geniet ik van de weidsheid en de stilte van het lege noorden.

Op het slik foerageerde een paarse strandloper. Deze vogel dankt zijn naam aan het paarsbruine winterkleed. In de zomer is hij wat bruiner, met meer contrasterende zwarte en rossige tinten op de rugveren. De borst is dan fijner gestreept, en de karakteristieke paarsbruine glans verdwijnt grotendeels.

Vanaf het uiterste puntje van de pier wandelden we via de Peazemerlannen weer terug naar de Waddendijk. Dit buitendijkse natuurgebied, met zijn kwelders, slenken en zilte planten, vormt een prachtig overgangsgebied tussen land en Wad.

Toen we weer terugkwamen bij het Wadloopcentrum, vertrok net een nieuwe groep om het Wad te verkennen, onder leiding van de gids, herkenbaar aan zijn stok.

Mevrouw Merel nam een bad

Het is weer gezellig in de tuin door de zichtbare aanwezigheid van vogels. Er zijn soorten die hier het hele jaar blijven – de standvogels. Na de broedtijd, tijdens de periode van rui, zijn ze stiller en laten ze zich minder zien. In de herfst komen vogels uit het hoge noorden om in ons land te overwinteren of om door te trekken naar het zuiden.

De waterschaal in de voortuin wordt weer dagelijks gebruikt om uit te drinken en in te badderen.

Mevrouw Merel leek te aarzelen voordat ze in bad ging. Misschien kwam dat omdat ze een toeschouwer had…

Noordpolderzijl bij laagtij

Een week eerder was ik bij Noordpolderzijl tijdens hoogtij, zie dit bericht. Toen besloot ik al dat ik dit haventje ook wilde bezoeken tijdens laagtij. Dan zou ik pas echt het verschil kunnen zien van een haven die volledig afhankelijk is van het getij voor het in- en uitvaren. Ik hield de getijdentabel goed in de gaten en vond een geschikt moment om opnieuw richting Noordpolderzijl te gaan.

Net als de vorige keer was het weer druk bij het restaurant het Zielhoes, een fijne plek om even bij te komen. Het riet op de oever was gemaaid, wat het uitzicht op het voormalige sluisje aanzienlijk verbeterde.

Vanaf de dijk had ik een prachtig uitzicht over het haventje, de kwelders en het Waddengebied. Het landschap kwam goed tot zijn recht door het lage waterpeil, waardoor de contouren van het gebied duidelijk zichtbaar werden. De combinatie van de uitgestrekte natuur en het terugtrekkende water gaf een helder beeld van de dynamiek van het getijdenlandschap.

Gelukkig lag de boot van vorige keer nog in de haven. Dat maakte in één oogopslag duidelijk hoe afhankelijk deze plek is van het tij: de drooggevallen boot kon geen kant op. Op de kwelder liepen een man en een vrouw, die even later pauzeerden om misschien in alle rust te genieten van het landschap.

Ik wandelde langs de meerpalen, die duidelijk tekenen van verwering begonnen te vertonen. Op één ervan had een kokmeeuw (in overgang van zomerkleed naar winterkleed) plaatsgenomen, alsof hij een moment van rust nam.

Vanaf het verste punt in de haven had ik uitzicht op Rottumeroog en Rottumerplaat. Met mijn telelens richtte ik me op de horizon, waar zich een bijzondere luchtweerspiegeling voordeed. Door dit optische fenomeen leken objecten als het ware in de lucht te zweven. In de verte ontwaarde ik een groep mensen, mogelijk wadlopers. Op deze website kun je meer lezen over wadlopen naar Rottumeroog. Ook vond ik een mooi filmpje dat deze unieke ervaring in beeld brengt.

Na een tijdje rondstruinen in de haven keerde ik terug naar de Waddendijk. Daar nam ik de tijd om nogmaals van het weidse uitzicht te genieten. In alle windrichtingen bood het landschap iets unieks. Naar het noorden het eindeloze Wad, naar het zuiden de karakteristieke Groningse landerijen, en overal de stilte en ruimte die zo kenmerkend zijn voor dit gebied.

Mezen tussen de herfstbladeren

Ook tijdens de herfstdagen vliegen er nog insecten bij de toverhazelaar, zoals deze zweefvlieg. De eerste twee foto’s maakte ik met mijn telefoon.

Vanuit de woonkamer hebben we zicht op de voortuin en op de bloeiende toverhazelaar in herfsttooi.

En als ik dan tussen de herfstbladeren van de toverhazelaar een pimpelmees en koolmees zie, dan vind ik dat extra genieten. Deze foto’s maakte ik vanuit de woonkamer.