Tijdens de midweek op Texel zaten mijn man en ik de eerste dagen in een hotel. De tweede helft verbleven we bij mijn zus en haar vriendin in een vakantiehuis. Op een ochtend gingen de dames naar Museum Kaapskil in Oudeschild.

We starten onze rondgang bij de tentoonstelling ‘Schip in Zicht- De Reede van Texel en de Wereld’. Met behulp van bewegende beelden komt de Reede van Texel tot leven. Aan ’s werelds grootste maritieme maquette is een dimensie toegevoegd. De verborgen verhalen over de 160 schepen worden dankzij nieuwe technieken zichtbaar. Ze laten zien dat de Reede van Texel hèt logistieke knooppunt van de zeventiende eeuw was. Bron is deze pagina.

Hoe mooi De Reede ook was weergegeven, daar kwamen we uiteindelijk niet voor. Wij kwamen voor de opgedoken stukken van het Palmhoutwrak.

In 2010 werd voor het eerst melding gemaakt van het Palmhoutwrak. Het wrak lag in de Waddenzee ten oosten van Texel. In de zomer van 2014 bleek het wrak zodanig vrijgespoeld te zijn dat sportduikers er vondsten uit konden halen. Naarmate er meer zand van het wrak spoelde, werden meer objecten gevonden.

De duikers haalden verschillende kapotte kisten met onder andere textiel, pronkzilver en luxe gebruiksvoorwerpen boven water. Alles van zodanige kwaliteit en exclusiviteit, dat zeker is dat de eigenaar uit de hoogste sociale klasse afkomstig was. Uit onderzoek is gebleken dat het Palmhoutwrak vermoedelijk een Nederlandse koopvaarder was. Het schip had in ieder geval lading uit de Middellandse Zee aan boord toen het rond 1660 zonk.

Er is heel weinig textiel uit de 17e eeuw bewaard gebleven en het wordt nauwelijks in scheepswrakken aangetroffen. Textiel vergaat namelijk meestal als eerste. Als er al textiel in een wrak wordt gevonden, gaat het eigenlijk altijd om kleine flarden van wollen zeemanskleding. Het feit dat het textiel uit het Palmhoutwrak nog grotendeels intact is, maakt met name deze vondsten zo uniek.

De vondsten liggen tentoongesteld in speciale zuurstofvrije vitrines. De ruimte is voor de sfeer en voor het behoud van de kledingstukken donker gehouden met uitzondering een aantal spotjes. Foto’s maken mocht, maar dan zonder gebruik van flitslicht. De ISO moest dus flink omhoog en dat zie je terug in de kwaliteit van de foto’s.

De waarde van de vondst kwam pas boven water toen Corina Hordijk, directeur van museum Kaap Skil, werd uitgenodigd voor een barbecue bij de Texelse duikers. Ze zag achter de tafel met hapjes een jurk hangen. Ze had niet gedacht dat er een zijden 17e-eeuwse jurk was opgedoken. Het is de mooiste archeologische watervondst die er is. En dat terwijl de duikers er in eerste instantie zelf luchtig over deden. Met de tuinslang werd het historische kledingstuk afgespoeld en op de straatstenen te drogen gelegd…

De ontdekking op die bewuste avond volgde een periode van juridisch getrouwtrek. Dat de ontdekking van het Palmhoutwrak niet alleen maar vreugde heeft gebracht, maar ook een vloek is geworden voor de Texelse duikers dat is te zien in een documentaire. Op deze site kun je erover lezen. De documentaire van regisseur Arnold van Bruggen is hier te zien.

De vondst en de tentoonstelling van de schatten legt museum Kaap Skill geen windeieren. Het bezoekersaantal is enorm gestegen…

Wordt vervolgd.