Fins Lapland, rendiertocht

We zijn weer terug van onze reis naar Fins Lapland. We verbleven in Rovaniemi. Terwijl in ons land de natuur losbarst neem ik jullie nog een aantal keren mee naar het arctische Lapland. Hoewel van arctische omstandigheden niet echt sprake was, bij een temperatuur rond het vriespunt kon de thermokleding veelal in de koffer blijven. We keken hier uit over de rivier Kemijoki. Zie Google Maps. Kemijoki is de langste rivier van Finland.

Op de tweede dag van ons verblijf maakten we een excursie naar een rendierfarm. Dergelijke excursies zijn overigens perfect geregeld. Wij boekten onze tocht bij Lapland Safaris in Rovaniemi. In het hoofdgebouw van Lapland Safaris werden we voorzien van een overall, oversokken, laarzen, muts, sjaal en wanten. In een luxe touringcar werden we naar de farm gereden.

De rendierfarms worden gerund door de Sami. De Sami (of Samen) zijn de inheemse bewoners van Lapland (Sápmi). Je kunt er meer over lezen op deze site. Rendieren werden gebruikt als belangrijkste vervoermiddel door de lokale bevolking. Behalve voor vervoer zijn de rendieren ook belangrijk voor voedsel, warme kleding en gereedschap.

In Lapland leven 200.000 rendieren en 185.000 mensen. Alle rendieren behoren tot een boer en ze zijn allemaal voorzien van een GPS tracker. De dieren lopen in het wild rond. Met name de mannetjes rendieren worden gevangen voor op de rendierenfarm, dat komt omdat deze kunnen leren om de slede te trekken. Het opleiden tot trek-rendier duurt vijf winters. In de andere seizoenen lopen ze vrij rond in de natuur. Al jong worden ze met een touw aan een boom gebonden om te wennen aan het touw.

In een lange stoet gleden we door het bos. De gids voorop met achter haar de leider van de groep. Ieder rendier was vastgebonden aan de slee voor hem. Zoon en dochter zaten in de slee voor mij. Ik zat samen met een allervriendelijkste vrouw uit een (wellicht) Aziatisch land in de slee. Helaas was ze de Engelse taal niet machtig en moesten we het doen met glimlachen en gebaren. Het rendier probeerde ons in te halen wat leidde tot spannende taferelen vanwege het enorme gewei. De rendier is overigens de enige hertensoort waarbij zowel de mannetjes als de vrouwtjes geweien dragen.

Halverwege de tocht stopten we bij een een Sami-tent. Wij kregen een rendier aangewezen die we op de rug mochten aaien. Terwijl wij druk waren met het aaien en de fotosessie maakte onze gids in de tent een vuurtje en warmde het drinken op. We konden kiezen uit hete thee, koffie of hot berry juice. Blackberry juice, warm of koud wordt daar veel gedronken. Onder het genot van het warme drankje vertelde ze ons alles over de rendieren en beantwoorde ze onze vragen. Doordat onze kinderen vloeiend Engels spreken was er de meeste interactie tussen hen en de gids.

In de huidige tijd hebben rendieren het moeilijk in het wild. De rendieren leven in principe van het mos en gras wat aan de naaldbomen groeit. Echter groeit dat alleen maar aan de bomen die tenminste 150 jaar oud zijn! En die zijn er nog maar weinig, vanwege de houtkap. Een ander opkomend probleem is dat het niet koud genoeg is in het begin van het winterseizoen. Doordat sneeuw smelt en weer bevriest komt op de graslanden een laag ijs te staan. Rendieren kunnen wel door sneeuw grazen maar komen niet door het ijs heen. Om deze redenen worden de dieren tegenwoordig bijgevoerd. Na de prachtige tocht mochten wij ze voorzien van een gedroogd blaadje.

Terwijl de anderen nog aan het voeren waren ging ik bij de voorraadschuur enkele foto’s maken. Er hing een vers rendiervacht aan de schuur te drogen. In heel Lapland kunnen maximaal 200.000 rendieren leven. Wanneer er meer dieren zijn, sterven ze van de honger. Ieder jaar worden 120.000 rendieren geboren, een aantal worden door wolven, beren, lynxen en vossen opgegeten en het overschot wordt geslacht. Elke boer dient een evenredig deel aan te leveren voor de slacht.

En zo was er een einde gekomen aan een bijzondere en mooie tocht.

Vollenhove en een verzakte kademuur

In de haven van Vollenhove ligt een tweemaster genaamd Zwadde.

Het schip is gebouwd in 1897. Het fotograferen van deze mooie tweemaster was een bijvangst, want ik was daar voor het fotograferen van een ander onderwerp.

Ik had namelijk in de digitale krant gelezen dat er problemen waren met een kademuur in de haven van Vollenhove.

Het was men opgevallen dat de historische kademuur naar voren begon te hangen. Een inspectiebureau deed nader onderzoek en hieruit bleek inderdaad dat de muur niet meer stabiel is. De kademuur is nu tijdelijk verstevigd door er vele big bags met zand tegenaan te plaatsen.

Na de zomer wordt gestart met het herstellen van deze kademuur. De muur wordt dan tot de oude fundering afgebroken en weer opgebouwd.

Rietmaaien met de rupsmaaier

We blijven nog even in de wereld van de rietsnijders. Rijdend tussen Sint Jansklooster en de Blauwe Hand zag ik onderweg rietsnijders met een rupsmaaier aan het werk. Ik stopte om een fotoserie te maken.

Het voordeel van deze manier van maaien is dat er gemaaid kan worden op kletsnatte percelen. Daarnaast is het een groot voordeel dat het afval meteen wordt meegenomen en dat het niet wordt verbrand in de natuur. Het afval kan hergebruikt worden. Of deze mannen dat ook doen ben ik vergeten te vragen.

De bak was vol. De mannen moesten een drukke weg oversteken om hun vracht te lossen.

Voordat de bak wordt geleegd worden er banden gespannen om de bosjes riet. Onder het riet zitten gleuven waar de banden doorheen worden getrokken. Als alle drie de banden zijn bevestigd en zijn strak getrokken worden de stalen buizen aan de achterkant er uitgeslagen. De baal met riet wordt eruit gekiept.

Als het rietperceel is gemaaid worden de balen naar de thuisbasis vervoerd. Daar wordt de ruigte (afval) uit het riet gekamd. Vervolgens wordt het riet opgebonden tot handzame rietbossen.

Rietmaaien op het randje

Na de gezamenlijke lunch in het rietland zijn mijn zus, mijn nichtje en haar kinderen vertrokken. Voor Rhena die al niet zo jong meer is, betekende dat rust. Of toch juist niet en was ze op zoek naar de kinderen…

Na het maaien van het grote oppervlakte was het tijd voor de randen. Het is spannend om zo dicht langs het water te maaien. Ik bleef nog wat langer om een fotoserie te maken van dit hachelijk avontuur. Voor deze klus werd de kleinste en lichtste machine gebruikt. De oom van Klaas Jan bediende de machine. Voor het contragewicht trok Klaas Jan aan de opvangbak. Bij het zien van deze beelden hoef ik jullie er vast niet meer van te overtuigen dat dit zwaar werk is.

Fins Lapland

Samen met onze dochter en zoon ben ik in Fins Lapland. Onze zoon woont 5 maanden in Helsinki voor zijn studie. Vanuit Helsinki vlogen we met z’n drieën door naar Rovaniemi. Mijn man is om diverse redeneren niet mee. Ik kon dus onbezorgd alles van thuis loslaten.

Het is overigens de eerste keer dat ik een bericht maak voor mijn weblog op mijn telefoon. De foto’s zijn gemaakt met de iPhone van dochterlief.

De straten en stoepen zijn bedekt met een laag gesmolten en weer opgevroren sneeuw. Spiegelglad dus. In Finland strooit men kiezelsteentjes om de gladheid te bestrijden. Als in april de sneeuw definitief is gesmolten worden alle kiezelsteentjes weer opgeveegd en opgeslagen voor het volgende jaar.

Even buiten Rovaniemi maakten we een rendiertocht.

Het was een mooie en indrukwekkende belevenis.

Tijdens de tocht maakte ik een filmpje. Dat is dus ook voor het eerst dat ik deze vanaf de telefoon hier plaats.

Rietland, vriendinnen voor het leven

Op een prachtige lentedag ging ik naar het rietland van mijn neef, Klaas Jan.

Al snel bleek dat ik dit jaar wat aan de late kant was, het rietperceel was namelijk al nagenoeg kaalgeschoren.

Mijn zus en haar dochter met de kinderen hadden hetzelfde plan opgevat en kwamen ook een kijkje nemen bij Klaas Jan. Het was dus een gezellige boel.

Klaas Jan neemt vaak zijn trouwe viervoeter, Rhena mee naar het rietland. Als de kinderen op bezoek komen krijgt Rhena alle aandacht.

Vooral de jongste telg is niet bij Rhena weg te slaan. Het zijn vriendinnen voor het leven…

Stinzenflora en Dekema State

Op het tv-programma BinnensteBuiten zag ik een uitzending over States en stinzenflora in het noorden van Fryslân. In overleg met Jan werd dat een van de doelen op die dag. Jan had voorwerk verricht en alvast de routes ingevoerd in de TomTom. De navigatie bracht ons op de oprijlaan van Dekema State. Zie deze site. Al snel kwamen we erachter dat deze mooie toegangsweg niet bedoeld was voor bezoekers. Een vriendelijke tuinman wees ons de weg naar de parkeerplaats.

De parkeerplaats bevond zich in een pittoresk hofje. In dat hofje stonden diverse stinzenplanten. Op deze site kun je volgen welke stinzenplanten op welk moment bloeien. Hieronder staat de vingerhelmbloem, de winterakoniet en gewoon speenkruid. De krokussen hadden hun beste tijd gehad. Toch wisten de bijen nog wat lekkers bij elkaar te sprokkelen.

Vanuit het hofje wandelden we naar de deels ommuurde tuin van Dekema State…

In een weiland achter het hoofdgebouw liep een kudden schapen. De vrijwilligster vertelde dat het Jelsumer zwartbles schapen waren. Deze schapen zijn een eeuw geleden gefokt door een boer uit Jelsum. De zwartbles schaap staat bekend om zijn vruchtbaarheid. Worpen van 3 a 4 lammeren zijn geen uitzondering. Het lammeren gaat meestal gemakkelijk en de ooien zijn goede moeders die veel melk geven. De wol en de daarvan gebreide mutsen en wanten zijn te koop bij de koffiehoek. Verder scharrelden daar een prachtig toompje kippen met hanen rond van het oud Friese ras Goudpel.

Tegen de muur rondom de tuin groeien leiperen. Snoeien en het creëren van dergelijke kunstwerken is een vorm van hogere wiskunde, zo stelde de Tuinbaas. Na jarenlange voorlichting door de Hoogstambrigade in onze tuin ben ik al aardig ingeburgerd in de wereld van het snoeien. De Tuinman vond het dan ook leuk om het doel van zijn verrichtingen te delen. Deze man snoeide de takken met een accu-snoeischaar. Zoals zo vaak gebeurt heeft ook hij te maken met een beroepsziekte door het vele snoeien. Bij deze accu-snoeischaar hoeft hij geen kracht te zetten. Deze snoeischaar telt het aantal knippen. Met gemak haalt hij rond de 300 knippen in een uur. Na het maken van een aantal foto’s van zijn creaties voegde ik mij weer bij Jan om onze weg te vervolgen…

De scheefste toren van Nederland

Vorige week stond er een fotokuier op het programma met fotomaatje, Jan. We hadden wat voorwerk verricht en zo kwamen we uit in het noorden van Fryslân. Rijdend over de Canterlanswei zag ik vanuit de auto een kerktoren staan. Zie Google Maps. Omdat Jan daar ook nog nooit eerder was geweest besloten we er een kijkje te nemen. De kerktoren staat een eindje van de weg af en valt daardoor niet erg op en zeker niet als de bomen volop in blad staan.

Het hek en het bordje hebben betere tijden gekend. Het bord bij het hek gaf ons al meteen de benodigde informatie over deze toren. Dat deze toren scheef staat dat hadden we zelf al ontdekt.

De Johannestoren stamt uit de 14e eeuw. Net zoals de meeste kerken en kerktorens in Fryslân staat deze toren op een terp. Het bouwvallige kerkschip is reeds in 1834 gesloopt. De toren heeft een 19e-eeuwse ommetseling en werd in 1956 gerestaureerd.

Om de kerktoren liggen een aantal graven waarvan enkele heel oud zijn en één graf van recentere datum.

De kerktoren staat 4,72 graden (hellingshoek) uit het lood. Daarmee helt de 14 meter hoge toren ruim een meter over. Vooral vanuit de noordoosthoek is dat heel goed te zien. De Johannestoren staat nog schever dan de veel bekendere Oldehove in Leeuwarden. Dit rijksmonument is zelfs de scheefste toren van Nederland.

De toren staat in het dorpje Miedum wat slechts 30 inwoners telt. Eenmaal terug bij de auto maakte ik een foto van de skyline van Leeuwarden.