Fruitoogst in onze tuin

We hebben dit jaar een prima fruitoogst. Het lijkt erop dat de droogte van de afgelopen zomer geen invloed heeft gehad op de fruitoogst. Of de fruitopbrengst succesvol is hangt met name af van het voorjaar, hoe warm is het voorjaar en is er nog late nachtvorst. Als het in het vroege voorjaar relatief warm is zullen de fruitbomen eerder bloeien. Als er dan nog een late nachtvorst bestaat de kans dat de bloesem bevriest. Om bevriezing van de bloesem te voorkomen gaat de professionele fruitteler de bomen besproeien of verwarmen. Zie deze site van de Volkskrant. Dergelijke maatregelen nemen wij niet, wij hoeven er immers niet van te leven.

In het bovengenoemde artikel gaat het over de eerste week van april. Het was op 3 april dat het datum-kouderecord werd verbroken. De laagst gemeten temperatuur was -6,3 graden. In onze regio werd het niet kouder dan -0,8. Het was de nacht dat onze magnolia in één nacht bruin was geworden door de vorst. Kennelijk heeft de bloesem van onze fruitbomen er niet of nauwelijks onder geleden.

Toen we onze fruitplukker tevoorschijn haalden bleek dat de stof was vergaan. Mijn man kocht een nieuwe fruitplukker. Die fruitplukker ging na het plukken van de eerste appels al los. Dat netje heb ik gerepareerd met visdraad.

De inmiddels verroeste ring van de oude fruitplukker heb ik bewaard. Aan die ring heb ik een nieuw netje gemaakt. Daarvoor gebruikte ik een ‘oude’ theedoek en breed elastiek wat ik nog in de naaidoos had liggen. Ik heb het geheel zo gemaakt dat het netje na het plukseizoen verwijderd en gewassen kan worden in de wasmachine. Ja ja, we gooien niet zomaar wat weg… 😉

We hebben meerdere mensen die ieder jaar bij ons appels en peren komen halen. Ze moeten ze dan wel zelf plukken. Ruim een week geleden hebben we besloten het anders te gaan doen. De aanleiding was een berichtje op het nieuws over de toename van het aantal gebruikers van de voedselbank. Het zat mij wat dwars dat degene die bij ons appels en peren komen plukken het prima zelf kunnen betalen… Ik zou zo graag wat willen doen voor die mensen die het niet kunnen betalen. Ik heb daarom contact gezocht met de voedselbank. Ze reageerden gelijk enthousiast. Vanaf dat moment pluk ik zelf de appels en breng de oogst naar de voedselbank.

Hoogstambrigade

Twee weken geleden kwam de hoogstambrigade bij ons om de hoogstamfruitbomen te snoeien. ‘s Nachts had het licht gevroren en overdag was het prachtig weer. Het was dus net zo’n dag als vandaag. De Hoogstambrigade Steenwijkerland bestaat uit een groep vrijwilligers die gespecialiseerd zijn in het snoeien van hoogstamfruitbomen. Het materiaal wordt beschikbaar gesteld door Landschap Overijssel.

In onze tuin staan 15 hoogstamfruitbomen. Doordat deze mensen al jaren bij ons komen snoeien staan deze bomen er in de basis keurig bij. Het snoeien van fruitbomen is een vak apart. Deze mensen weten precies wat ze doen en hebben hart voor de zaak. Na hun aankomst begonnen ze eerst met hun rondgang door de tuin. Ze beoordeelden welke bomen er dit jaar aan de beurt waren. Ze overlegden welke takken eraf konden en wat moest blijven staan. Dit alles ging in goed overleg met ons. Ik had mijn wens uitgesproken dat ik graag meer licht in de tuin wilde vanwege de nieuw aangeplante bloemenborders…

Na deze rondgang was er eerst koffie met wat lekkers. Mijn man, de kok in ons huis, had ervoor gezorgd dat precies op dat tijdstip de stroopwafelcake klaar was. Het huis geurde dan ook heerlijk naar deze cake.

Na de koffie gingen ze aan het werk. Met z’n vieren werkten ze keihard. De stapel met takken groeide gestaag. Bij dit werk houden ze in de eerste plaats rekening met hun eigen veiligheid. De ladders zekeren ze aan de boom en ze zagen en knippen met de hand.

En toen was het tijd voor de lunch. Ook hiervoor had mijn man zijn best gedaan. Een van de snoeiers sprak uit dat hij wist hoe de lunch op dit adres zou zijn en had zijn brood maar thuis gelaten…

Na de lunch beklommen ze weer de ladders en snoeiden dat het een lieve lust was. Het weer werkte fantastisch mee en de stemming was dan ook prima. Mijn taak was naast het maken van een fotoserie, om de gesnoeide stammen in stukken te zagen.

Rond een drie uur was het mooi geweest en braken ze de boel op. Nadat we ze hadden uitgezwaaid maakte ik nog enkele foto’s van de takkenbossen achter het huis. Binnen twee dagen had ik al alle takken afgevoerd.

Bijen en vogels tussen de bloesem

In het vorig bericht liet ik de bloemenpracht aan de fruitbomen zien. Het is nu aan de bijen om die ontelbare bloemetjes te bestuiven. Als de zon schijnt dan vliegen er inderdaad vele bijen van bloem naar bloem. Het bestuiven van de bloemen is niet hun hoofdtaak, de bestuiving vindt plaats terwijl ze bezig zijn het verzamelen van nectar en stuifmeel.

Bijen vliegen van maart t/m oktober. De bijen hebben het meeste baat bij bomen die veel nectar en stuifmeel leveren, de zogenaamde drachtbomen. De meeste bomen bloeien in het voorjaar en in de zomer. Zo ook in onze tuin. Ik leerde op deze site dat er een paar soorten zijn die tot in september nog bloemen kunnen geven en dan massaal door bijen worden bezocht. De bekendste, met toepasselijke namen zijn de honingboom (Sophora) en de bijenboom (Tetradium). Sinds de appelboom is omgewaaid is er een plek in onze achtertuin vrijgekomen. Op die plek zouden we wel een honingboom of bijenboom kunnen plaatsen.

Het zijn niet alleen de honingbijen die zorgen voor de bevruchting van onze fruitbomen. De grootste groep is de wilde bij. Er zijn ook enkele (nacht)vlindersoorten die baat hebben bij de fruitbomen. Tijdens of na de bloesem groeit het jonge blad aan de bomen. Vooral nachtvlinders hebben de appelboom of pruimenboom als waardplant. Sommige van deze vlinders kunnen voor een rupsenplaag zorgen, maar meestal is er een goed evenwicht omdat de vogels in dezelfde tijd hun jongen voeden. Vooral meesjes struinen fruitbomen af op zoek naar voedsel voor hun kroost.

In onze tuin zijn meerder nestkastjes bezet. Daarnaast zijn er nog vele nestjes in het struweel. Al die bekjes moeten wel gevuld worden en dan is het mooi meegenomen als ze daarvoor niet al te ver weg hoeven.

De ouden zijn dan ook volop aan het zoeken tussen de bloesem naar voedsel voor hun jongen.

Het huidige weertype is wel triest voor de (wilde) bijen. Op het moment van schrijven regent het en is het 12 graden. Ik heb net een rondje gemaakt door de tuin. Er is geen insect te bekennen. De vogels in onze tuin hebben zelf geen last van de regen. Gelukkig maar, want ze moeten ook gewoon door met het zoeken naar voedsel voor hun jongen.  

Bloesem van de fruitbomen

Ik laat hier een fotoserie zien van de bloesem voordat alles is verwaaid en verregend.

In onze tuin staan 16 hoogstamfruitbomen en die geven in deze tijd van het jaar een vracht aan bloemen. Op Hemelvaartsdag was het weer uiteindelijk veel zonniger dan aanvankelijk was voorspeld. Met de camera maakte ik een rondgang door onze tuin.

Bij zonsondergang maakte ik nog een foto vanaf het balkon.

Om die ontelbare bloemen om te zetten in fruit hebben we heel veel bestuivers nodig. En dat de vogels vervolgens profiteren van de insecten in de fruitbomen daarover morgen meer.

Regen doet groeien en bloeien

In deze periode hebben we te maken met regen, veel regen. Daarnaast is het ook nog eens veel te koud voor de tijd van het jaar. Dat vind ik jammer. Het voorjaar is mijn lievelingsjaargetijde. Ik heb behoefte aan het voorjaarszonnetje en aan hogere temperaturen. Ik wil lekker buiten zijn…

Nu niet meer zeuren, want we hebben nu eenmaal regen nodig. Door de regen gaat immers alles groeien en bloeien. Na een periode van droogte regende het donderdag de hele dag. Rond half acht ‘s avonds was het eindelijk droog. Het viel ons op dat er door de regen heel veel knoppen zijn uitgebot en dat er veel bloesem aan de fruitbomen was verschenen. Met de Canon 80D en macro-objectief maakte ik een rondgang door de tuin.

Het was nog bewolkt en dat had gevolgen voor de hoeveelheid licht tijdens het fotograferen. Bij een paar opnames heb ik geflitst. Bij het maken van andere foto’s heb ik de ISO flink moeten opschroeven. Ik ben blij met mijn nieuwe Canon 80D waarbij ook met gebruik van hoge ISO-waarden de ruis nog acceptabel is.

Hoogstambrigade

Dit jaar was het de vierde keer dat de hoogstambrigade bij ons aan het werk ging. In onze tuin staan 16 hoogstamfruitbomen. Het vakkundig snoeien van dergelijke bomen kan alleen uitgevoerd worden door deskundigen. Hoogstamfruitbomen zijn van landschappelijke waarde en het is dan ook belangrijk dat ze blijven behouden. Om die reden is in 1997 een groep vrijwilligers gestart om te gaan snoeien bij particulieren. De groep vrijwilligers werkt samen met Landschap Overijssel.

Er wordt gesnoeid in de maanden januari tot april. Een voorwaarde is dat het niet overdag vriest en dat het niet giet van de regen. Het was nog even spannend of het vorige week vrijdag zou doorgaan, want er werd vorst en sneeuw voorspeld. Gelukkig voor ons kwamen deze voorspellingen niet uit. Het kleine beetje sneeuw dat er lag was geen beletsel voor het snoeien.

Omdat wij veel fruitbomen hebben zijn er in de regel bij ons 5 vrijwilligers aan het werk. Vanwege de coronamaatregelen kwamen er dit jaar 2 mensen op bezoek. Een van de mannen ging in de achtertuin aan het werk en de ander startte in de voortuin. Een gedeelte van de tijd zit in het observeren vanaf de grond en in het goed positioneren van de ladder.

De perenboom in de voortuin geeft ieder jaar enorm veel peren. Deze boom is daardoor een el dorado voor de vogels. Buiten dat is ook de stam enorm in trek bij de vogels. Dagelijks komen boomkruipers, boomklevers en spechten foerageren op de stam. En dit alle kunnen we mooi zien vanuit onze luie stoel.

In februari 2019 hebben we voor het snoeien een hoogwerker gehuurd. Op die dag kregen met name de bomen aan de zijkant van het huis een goede snoeibeurt. De fotoserie van die sessie is te zien in deze post.

Vanwege mijn werk kon ik dit jaar zelf niet meehelpen om de takken weg te slepen. Ik was wel thuis aan het werk en zo kon ik tijdens mijn koffiepauze een paar foto’s maken. Mijn eega heeft verder alle honneurs waargenomen en zeker wat betreft de lunch is hem dat heel goed toevertrouwd.

We hebben geluk gehad, want de coronamaatregelen zijn nog verder aangescherpt. Omdat er nu nog maar één persoon op bezoek mag komen heeft de hoogstambrigade besloten om het snoeien voor een aantal weken stil te leggen.