Na een ritje over binnendoor weggetjes in Fryslân kwamen Jan en ik uit bij de Hooivaartsweg, zie Google Maps. Daar zag ik tot mijn verrassing ouderwetse elektriciteitpalen staan. Ik parkeerde de auto aan de kant van de weg zodat we er foto’s van konden maken.

Vroeger vond de distributie van elektriciteit bovengronds plaats. De masten waren van hout en de draden liepen via porseleinen potjes, ook wel isolatoren genoemd. De potjes hadden als doel om de stroomkabels geïsoleerd te houden en te voorkomen dat de elektriciteit naar de mast zou overslaan, wat kortsluiting of zelfs brand zou kunnen veroorzaken.

Deze isolatoren waren vaak wit of lichtbruin en hadden een herkenbare, glanzende uitstraling vanwege het gepolijste porselein, dat goed bestand was tegen zowel elektriciteit als verschillende weersomstandigheden. Door de stevigheid en het isolerende vermogen van porselein bleven deze potjes jarenlang in gebruik, tot ver in de 20e eeuw. Vanwege het ontwerp, de nostalgie en het industriële karakter zijn ze tegenwoordig geliefd bij verzamelaars.

Eind september las ik een artikel op Omrop Fryslân. Bij Nijeholtwolde staan negen palen na restauratie weer in volle glorie langs de Heerenveense weg. Het is industrieel erfgoed aldus bouwhistoricus en initiatiefnemer Reitse de Vries. De palen hebben geen functie meer. De elektriciteitskabels liggen onder de grond. Ze hebben alleen nog de functie van herinnering aan hoe het ooit was. De buurt heeft ze 30 jaar geleden al eens behouden voor sloop. Nu worden ze een gemeentelijk monument met kabels en al. Het terugplaatsen is ook mooi voor de vogels. Zwaluwen zitten vaak op de kabels en spechten maken nesten in de palen. Zie deze site van Omrop Fryslân.

Deze palen naast de Hooivaartsweg zijn niet meer te redden. Ze zijn in het bezit genomen door zwammen. Dat is het begin van het einde.

De elektriciteitsmasten stonden en lagen naast het Tripgemaal. Dat kwam goed uit want dan konden we meteen daar een fotoserie van maken. Het Tripgemaal heeft recentelijk nieuwe eigenaren gekregen, die het gebouw zorgvuldig hebben gerestaureerd en in volle glorie hebben hersteld. Het exterieur straalt als nooit tevoren. Als deze lijn is doorgetrokken naar het interieur dan is dat veelbelovend. De nieuwe beheerders stellen het Tripgemaal nu beschikbaar als een inspirerend podium voor diverse initiatieven op het gebied van kunst en cultuur, voeding, burgerparticipatie en de ontwikkeling van landschap en natuur. Over het portret aan de buitenmuur en het overwoekerde bord schrijft Jan op zijn weblog.