In dit bericht deelde ik een fotoserie van de IJzeren Kaap op Texel. Op een later zonnige dag ben ik teruggegaan naar deze plek om nog verder in te zoomen op de details van dit stukje erfgoed. Bovenop de Waddendijk had ik een prachtig uitzicht naar het noorden, met indrukwekkende wolkenformaties.

In het zuiden was de bewolking dichter, wat in combinatie met de zon een betoverend spel van licht en schaduw bracht.

De IJzeren Kaap, ook wel Kaap Oosterend genoemd, werd in 1854 ontworpen door architect Quirinus Harder, die later de Texelse vuurtoren zou ontwerpen. Harder werkte als bouwkundige bij het Loodswezen en kreeg de opdracht een ijzeren zeekaap te ontwerpen die als vuurloos baken overdag zichtbaar was voor het scheepverkeer.

Met de kerktoren van de kerk in Oosterend vormde de IJzeren Kaap een bakenlijn ten behoeve van de schepen in vooral het oostelijke deel van de Texelstroom. Korte tijd was er vlakbij de kaap in 1843 een haventje gevestigd waar de oestervissers uit Oosterend aanmeerden. Door het grillige verloop van het vaarwater en een toename van het nachtelijke scheepvaartverkeer op de Texelstroom werd in 1977 gekozen voor een vuurbaken en werd besloten om de bakenlijn te verplaatsen in noordelijke richting om verwarring bij de schippers te voorkomen.

Toen de Waddendijk aan de oostkant van het eiland werd verzwaard en opgehoogd, is ook de constructie van de kaap aan de dijk aangepast en werden verschillende reparaties verricht. De hele onderste etage is onder de grond gewerkt, zodat slechts drie van de vier etages die de kaap telt, bovengronds en dus zichtbaar zijn. De etages worden gevormd door zes radiale liggers, die aan de buitenzijde aan de stijlen zijn bevestigd en in het midden bij een zeskantig koppelstuk samenkomen. De constructie is verstevigd met twee diagonale wanddraden per vlak en trekstangen in de zes zijvlakken.

De IJzeren Kaap staat op de rijksmonumentenlijst en werd in 2010 in opdracht van de gemeente Texel gerestaureerd. Zowel vanuit architectonisch als maritiem historisch opzicht wordt de kaap hoog gewaardeerd. Hij vormt een zeldzaam voorbeeld van een vuurloos baken met een gietijzeren constructie, dat bovendien nog in goede staat verkeert. Nog steeds vormt het baken op de dijk nabij Oosterend een opvallend herkenningspunt, zowel vanaf het water als vanaf het land.

Dit gebied ook een mooi punt om vogels te spotten. Zo kun je daar aalscholvers, alken, eidereenden, meeuwen en zeekoeten aantreffen. Aan het eind van de zomer kom je hier ook fuutachtigen en kuifduikers tegen. Bron is deze site.

Nog een laatste zwaai en dan rijden we weer verder over het prachtige vogeleiland, Texel.